گیاه پیچک لوبیا گل

نام علمی: Lablab purpureusVigna aristata,,Dolichos purpureus

نام انگلیسی: Hyacinth bean, Dolichos bean, Seim bean, Lablab bean, Egyptian kidney bean, Indian bean

خانواده: باقلاییان (Fabaceae)

پیچک لوبیا گل

این پیچک زیبا، زیر نور آفتاب با سرعتی باورنکردنی از طاقی لخت باغچه، با برگ های پهن سبز و خوشه گل های رنگارنگ پرچینی دل انگیز می سازد. گیاه بالارونده و یکساله لوبیاگل در یک فصل می تواند تا ارتفاع 3 متر و در صورت مساعد بودن شرایط در یک سال تا ارتفاع 9 متر رشد کند. در مناطقی که سرما و یخبندان نداشته باشند، لوبیاگل در سه ماه به گل می نشیند و بیشتر سال را بار خواهد داد.

برگ های سبز روشن این گیاه، که هاله ای ارغوانی دارند، سه برگچه ای هستند و هر برگچه حدود 7?5 الی 15 سانتیمتر طول دارد و به شکل بیضی کشیده یا سه ضلعی است. این برگ ها اغلب بصورت خام یا پخته مانند اسفناج به مصرف خوراکی می رسند.

گل های زیبای گیاه سفید، آبی و صورتی و بنفش هستند و بر گل آذین هایی بر پایک [i] های کوتاه روی ساقه اصلی می رویند. گل ها نیز بصورت خام یا بخارپز به مصرف خوراکی می رسند.

غلاف گیاه 4 الی 5 سانتیمتر طول دارد، شکل منحنی خنجرمانندی دارد و 2 الی 4 دانه لوبیا را در خود جای می دهد.

ریشه آن نیز می تواند بصورت پخته در آشپزی بکار رود و همچنین از دانه های لوبیای آن توفو (پنیر سویا) و تمپه (گوشت مانند از فراورده ها سنتی سویا) تهیه می شود که در تهیه غذاهای گیاهی کاربرد بسیار دارد.قسمت های خوردنی گیاه برای تهیه غذاهای سنتی در مراسم ها و آئین های بعضی کشورهای آفریقایی و آسیای شرقی به کار می روند.

این گیاه زیبا، هم تزئینی است هم می تواند برای تهیه علوفه بکار رود؛ هم مصارف دارویی دارد و هم سمی است. میوه و دانه های رسیده یا خشک آن به دلیل داشتن گلیکوزیدهای سیانوژنیک که پس از مصرف به سیانید هیدروژن بدل می شوند سمی به حساب می آیند و فقط در صورتی که خوب در آب پخته شوند، خوردنی هستند. ضعف، حالت تهوع، نفس تنگی، کندی پاسخ به تحریک ها و تشنج از علائم مسمومیت با این گیاه هستند.

نیازمندی های محیطی
خاک:

در بیشتر خاک ها از خاک شنی عمیق تا سنگین رسی رشد می کند. به زهکش مناسب خاک و اسیدیته ای بین 4?5 تا 7?5 نیاز دارد.

مقاومت کمی به شوری خاک دارد و شوری باعث زرد شدن برگ ها و کاهش رشد و در نهایت مرگ گیاه می شود.

آبیاری:
خاک آن باید رطوبت پایدار داشته باشد. به غرقابی شدن برای کوتاه مدت حساس نیست ولی در خاک غرقابی رشد نمی کند. گیاهان جاافتاده در خاک کمی قادر به خشکی کشیدن هستند.

نور:

به مکانی آفتابی یا نیمه آفتابی برای رشد احتیاج دارد و در سایه متوسط هم رشد نمی کند.

دما:

در بازه دمایی 30-18 بهترین رشد را دارد و همچنین به دمای بالا هم مقاوم است. دمای 3 درجه را هم در کوتاه مدت تحمل می کند. ولی چون عمر این گیاه کوتاه است (دوساله یا کمی بیشتر) و رشد آن سریع، بهتر است به عنوان یک گیاه یکساله کاشته شود.

تکثیر:
از طریق بذر به آسانی قابل کاشت است.

[i] پایک (به انگلیسی: Pedicel ) در گیاه‌شناسیبه اولین میانگره? شاخهدر زیر نهنج، گفته می‌شود. دومین میانگره در زیر یک گل منفرد ممکن است دمگل نامیده شود. به عبارتی دیگر یک قسمت از ساقه یا شاخه که تعدادی پایک را نگاهداری می‌کند دمگل نامیده می‌شود.

گل یکساله رنگین زبان

نام علمی: Salpiglossis sinuata

نام انگلیسی: Painted Tongue, Scalloped Tube Tongue, Velvet Trumpet Flower

خانواده: بادنجانیان (Solanaceae)

رنگین زبان

این گیاه، رنگین کمانی از رنگ های درخشان است. این رنگ های تند و جزئیات خیره کننده گلبرگ ها، هر بیننده ای را مجذوب می کند. یکساله است و با نگاهی به ظاهرش و مشاهده زبانه های رنگین روی گلبرگ ها، می توان دانست چرا نام رایج آن به انگلیسی، “painted tongue” است که در فارسی می توان به “رنگین زبان” ترجمه اش کرد. بومی شیلی است و آب و هوای خنک و مرطوب را دوست دارد. ارتفاع آن در باغ تا 90 سانتیمتر هم می رسد و غیر از تزئین باغچه، گلی ست مناسب آراستن گلدان های روی میز.

گل های قیفی شکل این گیاه به قطر حدود 5 سانتیمتر، 5 گلبرگ مخملین با رنگ های تند و خیره کننده؛ و رگه های کاملا نمایان و با رنگی در تضاد با رنگ زمینه گلبرگ دارند. ارقام گوناگون این گیاه، در طیف رنگ های آبی، بنفش، سرخ، صورتی، قهوه ای، نارنجی، بژ، زرد و طلایی گل های زیبا دارند و پروانه ها را به باغچه دعوت می کنند.

گل های این گیاه در فصل تابستان شکوفا می شوند و تا اولین سرمای فصل های بعدی ادامه می یابد.

برگ ها و ریشه های رنگین زبان کرک دار و چسبناک هستند.

نیازمندی های محیطی

خاک:

به خاکی با زهکش مناسب نیاز دارد و اضافه کردن کمپوست به خاک آن به گلدهی گیاه کمک می کند. استفاده از مالچ برای خنک ماندن ریشه گیاه بسیار مفید است. برای گل دهی بیشتر می توان آن را با کود مخصوص گل دهی دو بار در ماه با نصف غلظت تغذیه کرد.

آبیاری:
به آبیاری در حد متوسط نیاز دارد و خاک آن باید همیشه مرطوب بماند. نسبت به خشک شدن خاک حساس است. از غرقابی شدن خاک گیاه جلوگیری کنید که باعث از بین رفتن ریشه ها می شود.

نور:

به نور کامل آفتاب نیاز دارد و حداقل نور برای گل دهی آن 6 ساعت در روز است.

دما:

این گیاه، یک گیاه یکساله است و بالطبع آن را در همه نقاط می توان کاشت. ولی باید در نظر داشت که برای گلدهی گیاه احتیاج به هوای خنک دارد و برای مناطقی که هوای داغ و خشک دارند توصیه نمی شود. همچنین باید از باد شدید این گیاه را محفوظ کرد.

تکثیر:

از طریق بذر به آسانی می توان آن را کاشت. بهتر است که بذر ها را 12-10 هفته قبل از آخرین سرمای بهاره در فضایی با دمای 21 درجه کاشت و در بهار پس از رفع سرمای بهاره به مکان اصلی انتقال داد.

گیاه یکساله پیچک ناقوس ارغوانی

نام علمی: Cobaea scandens

نام انگلیسی: Cup-and-saucer vine, Cathedral bells, Monastery bells

خانواده: گل آتشیان (Polemoniaceae)      

پیچک ناقوس ارغوانی

گل های ناقوس ارغوانی چشمان هر بیننده ای را به سوی خود می کشانند. رنگ بنفش ارغوانی (بندرت سفید) گل های این پیچ و هدایت آن برای پوشاندنِ طاقِ دالانی در باغ، فضایی برای اندیشیدن و آسودن فراهم می کند که در آن البته از زنگ ناقوس ها خبری نیست ولی رنگ اسرارآمیز و باشکوه ارغوانی چشم را نوازش می دهد. از سویی دیگر نیز، با سرعت رشد زیادی که دارد می تواند در طول یک فصل حتی تا 6 متر رشد کند و نرده های دلتنگ کننده یا دیوارهای نازیبا را به نماهایی چشم گیر و روح افزا بدل کند.

بومی مکزیک و نواحی گرمسیری امریکای جنوبی است و در زادگاهش گیاهی چندساله محسوب می شود؛ ولی در مناطق غیرگرمسیر به عنوان گیاهی یکساله آن را می کارند.

غنچه این پیچ زیبا ابتدا به رنگ سبز کمرنگ است ولی گل فنجانی شکل که شروع به باز شدن می کند، فوراً به رنگ بنفش در می آید. فصل گلدهی از اواخر تابستان تا پاییز است و هر گل چهار روز بر ساقه عمر می کند. این گل ها رایحه خوش قوی ای دارند.

کاسه گل، رنگ سبز خود را حفظ می کند و نعلبکی این فنجان زیبا می گردد و بهمین خاطر است که یکی از نام های رایج این گیاه در انگلیسی، پیچ ” cup & saucer=فنجان نعلبکی” است! گل هایی که کاملاً شکوفا شده اند برعکس غنچه های در حال شکفتن، بوی بسیار دلپذیری دارند. پرچم های بلند گل، که از قد گلبرگ ها بلندتر و افشان هستند، بهمراه شکل فنجانی خود گل، تصویر ناقوسی خاموش را تداعی می کنند.

برگ های انبوه این گیاه همیشه سبز، کشیده و تقریباً دوکی شکل هستند.

نیازمندی های محیطی

خاک:

این گیاه به خاکی مغذی نیاز ندارد و نسبت به اسیدیته خاک سختگیر نیست. و استفاده از کود حیوانی برای رشد و گل دهی گیاه کافی است و نیاز به کوددهی دیگری ندارد.

زهکش خاک باید خوب باشد.

آبیاری:

رطوبت خاک را دوست دارد و به آبیاری در حد متوسط نیاز دارد. یعنی اگر خاک آن ها مرطوب بود نیازی به آبیاری نیست.

نور:

این گیاه برای گل دهی به نور کامل آفتاب نیاز دارد. در تابستان های داغ، سایه بعد از ظهر به شاداب بودن شاخ و برگ گیاه کمک بسیاری می کند.

دما:

این پیچک متعلق به مناطقی با آب و هوای استوایی است. در این مناطق این گیاه چندساله به حساب می آید. در مناطقی که زمستان های بسیار ملایم دارد هم، گیاهی همیشه سبز می ماند. در دیگر مناطق که دمای هوا در زمستان به زیر 7 درجه برسد یا گیاه را باید در گلدان کاشت و در زمستان آن را به مکانی گرم تر انتقال داد یا به عنوان یک گیاه یک ساله آن را کاشت.

تکثیر:

راحت ترین روش تکثیر این گیاه، کاشت بذر آن است. می توان بذر ها را پس از آخرین سرمای بهاره در مکان اصلی کاشت یا 10-8 هفته قبل از آخرین سرما، در مکان گرمتری در گلدان های کوچک کاشت. بهتر است هر بذر را در یک گلدان مستقل کاشت.

گیاه یکساله آهار خزنده

نام علمی: Sanvitalia procumbens

نام انگلیسی:Creeping zinnia, Mexican creeping zinnia

خانواده: گل ستارگان (Asteraceae)

آهار خزنده

گل زیبای آهار خزنده تمام تابستان بستر باغچه را می آراید و چنان ساده از بذر رشد می کند که هیچ باغبان با سلیقه ای از آن چشم پوشی نمی کند.

آهار خزنده یکساله و بومی جنوب آمریکا و مکزیک است. گیاهی کوتاه قامت است و ارتفاع آن حدود 30 سانتیمتر است. گستردگی آهار خزنده نسبت به ارتفاع آن بیشتر است به همین دلیل گزینه ای مناسب برای گیاهی پوششی است و گیاه مناسبی برای ترکیب با گل های بلند تر است. استفاده از آن برای درست کردن سبد گل رایج است و کاشت آن به صورت گلدانی نیز جلوه ای زیبا دارد.

دارای برگ های تخم مرغی ساده و متقابل است.

گل های کوچک آن حدود دو سانتیمتر، کم پَر و به رنگ های زرد، نارنجی یا سفید و با مرکزی تیره است. طول دوره گلدهی آن طولانی است و از مزایای این گیاه این است که بدون نیاز به قطع گل های خشکیده، گل های جدیدی جایگزین می شود.

نیازمندی های محیطی
خاک:

خاک ایده آل آن سبک با زهکشی خوب و ترکیبی شنی-هوموسی است.

آبیاری:

این گیاه نسبت به کمی خشکی مقاوم است و نیاز آبی آن کمتر از آبیاری متوسط است. بنابراین زمانی آبیاری کنید که چند سانت خاک رویی رطوبت خود را از دست داده باشد.

نور:

به نور کامل آفتاب احتیاج دارد.

دما:

گیاه یکساله است و در همه جا می توان آن را کاشت. این گیاه گرمادوست و نسبت به هوای گرم مقاوم است.

تکثیر:
از طریق بذر به آسانی قابل کاشت است. چون جوانه ها نسبت به جابه جایی حساس هستند بهتر است بذر ها را مستقیم در مکان اصلی 2-1 هفته قبل از آخرین سرمای بهاره کاشت. می توان دی ماه بذرها را در گلدانهایی در گلخانه کاشت و پس از رفع سرمای بهاره آن را به فضای بیرون انتقال داد. در این حالت گل ها زودتر از موعد و در اردیبهشت ماه شکوفا می شوند.

گل پیازی زنبق رشتی

نام علمی: Hemerocallis fulva

نام انگلیسی: Orange Daylily

خانواده:   علف درختان (Xanthorrhoeaceae)

زنبق رشتی

رنگ های آتشین زنبق رشتی در بسیاری از مناطق کشور چشم ها را بسوی خود می کشد و گل های آن بسیار آشنا هستند. خصوصا در نواحی شمالی کشور در کنار رودخانه ها بسیار زیاد کاشته شده اند. زنبق رشتی بومی آسیا و از جنس سوسن یکروزه (Hemerocallis) است.

زنبق رشتی گیاهی علفی، چند ساله و خزان پذیر و دارای ساقه های ذخیره کننده از مواد غذایی (ریزوم) و ارتفاع آن بین 150-40 سانتیمتر است.

برگ های خطی شکل آن به طول 90-50 سانتیمتر است و پهنایی در حدود 12-5 سانتیمتر دارد.

گل های آن از شش گلبرگ تشکیل شده که از قسمت میانی باز می شوند. رنگ گل های آن نارنجی و یا نارنجی-قرمز است و بر روی ساقه های گل دهنده بلند و کشیده شکوفا می شوند. تعداد گل و غنچه ها بر روی ساقه گل دهنده زیاد و عمر هر گل فقط یک روز است.

فصل گلدهی زنبق رشتی تابستان است. اجزای این گیاه در کشسورهای آسیای شرقی در آشپزی کاربرد دارند

گونه Hemerocallis flava با نام انگلیسی Lemon Daylily بسیار شبیه گونه بالا است و رنگ گل های آن زرد و لیمویی است و آن را هم به نام زنبق رشتی می شناسند.

Lemon Daylily

نیازمندی های محیطی

خاک:

در تمام خاک هایی که زهکش خوب داشته باشد، به خوبی رشد می کند. همچنین این گیاه در خاک های فقیر هم رشد می کند.

آبیاری:

نیاز آبی آن متوسط است و زمانی باید آن را آب داد که سطح خاک رطوبت خود را از دست داده باشد.

نور:

برای گلدهی به نور کامل آفتاب نیاز دارد و حداقل 6 ساعت نور مستقیم آفتاب می خواهد.

دما:

به هوای گرم تابستان مقاوم است و همچنین ریزوم های این گیاه خزان پذیر، سرمای شدید زمستان را هم به خوبی تحمل می کند.

تکثیر:

روش تکثیر این گیاه تقسیم ریشه ها (ریزوم ها) است. برای این کار در اول بهار یا پاییز گیاه را از زمین خارج کرده و ریشه های آن را همراه با اندام هوایی به چند قسمت تقسیم نموده و دوباره به خاک می نشانند.