گیاه باغی هورتانسیا (گل ادریسی)

نام علمی: Hydrangea macrophylla

نام انگلیسی: Bigleaf hydrangea, Hortensia

هورتانسیا

درختچه ای است با رشدی سریع از خانواده Hydrangeaceae، بومی چین و ژاپن است و می تواند تا ارتفاع بیش از 2 متر و به همین گستردگی رشد کند. این درختچه به خاطر گل آذین های بزرگ آن پرورش داده می شود.

رنگ گل ها آبی، قرمز، صورتی، ارغوانی روشن و ارغوانی تیره است که وابسته به اسیدیته(PH) خاک است. به طوری که در یک خاک اسیدی رنگ گل ها نزدیک به آبی و در یک خاک قلیایی، رنگ صورتی بیشتری دارد. این تغییر رنگ وابسته به جذب یون آلومینیوم توسط گیاه است.

رقم های تجاری زیادی از این گونه تولید شده همچون رقم Blushing Bride  که گل هایی سفید دارد. رقم های تجاری جدید امروزه دارای سایز های مختلف مثلاً پاکوتاه،  گل های بزرگ تر و گل های پر رنگ تری هستند. یا گل آذین هایی که بسیار بزرگ شده اند.

برگ ها پهن و به شکل تخم مرغ با لبه دندانه دار هستند. برگ ها متقابل بوده و قسمت زیرین آن در بعضی از گونه ها صاف و در بعضی دیگر دارای کرک است.

قابل ذکر است که جوانه های گل و برگ، سمی است (در بعضی از منابع تمام قسمت گیاه هورتانسیا سمی ذکر شده است) که باعث آماس پوست می گردد. از این رو توصیه می شود که به هنگام کار با هورتانسیا از دستکش  استفاده گردد.

نیازمندی های محیطی

خاک:                               

به خاکی غنی با زهکش مناسب نیاز دارد. خاکی که با وجود سبکی، رطوبت را هم در خود نگه دارد. بهتر است از خاک برگ در مخلوط خاکی گیاه استفاده شود.

هورتانسیا خاک اسیدی را دوست دارد. اسیدیته (PH) مناسب برای این گیاه 6 است. در این خاک رنگ گل ها به سمت رنگ آبی است. استفاده از آهک برای چنین خاک هایی باعث قلیایی شدن خاک و تغییر رنگ گل ها به رنگ صورتی است. و بالعکس در خاک قلیایی که رنگ گل ها متمایل به صورتی است استفاده از سولفات آلومینیوم، خاک را اسیدی میکند و باعث می شود رنگ گل ها، آبی یا نزدیک به آبی شود.

هورتانسیا با رنگ گل سفید، تغییر رنگ ندارد.

آبیاری:

این گیاه رطوبت دایمی را دوست دارد و خشکی کشیدن منجر به از بین رفتن آن می شود. از غرقابی کردن خاک این گیاه پرهیز کنید. این کار منجر به زرد شدن برگ ها و حتی از بین رفتن ریشه ها و نابودی گیاه می شود.

نور:

بهترین رشد و گلدهی این گیاه وقتی است که آفتاب صبح و سایه بعدازظهر را داشته باشد.

کمبود نور منجر به عدم گلدهی گیاه، ریزش گل ها، عدم باز شدن تمامی غنچه های روی یک دسته گل، رنگ پریدگی برگ ها و بلند شدن شاخه ها می شود. از طرفی زیاد بودن میزان نور مستقیم آفتاب منجر به سوختگی برگ ها و غنچه ها خواهد شد.

دما:
این گیاه در برابر سرمای شدید زمستانه مقاوم است. و گیاهی است که محیط خنک را می پسندد.

رشد گل های آن در دمای بیش از 22 درجه مطلوب نیست. گیاهی که گل آذینی پر از غنچه داشته باشد. در هوایی خنک تمامی این غنچه ها شکوفا شده و به گل تبدیل می شوند اما در دمای گرم تر و بیش از 22 درجه از میزان شکوفایی غنچه ها کاسته می شود.

کاهش سرما در میانه پاییز می تواند منجر به قهوه ای شدن گل ها و برگ ها و ریزش گل ها شود.

تکثیر:

با بذر می توان این گیاه را تکثیر کرد. ولی روش متداول با قلمه گیری است. قلمه ها بهتر است از ساقه های جوان که هنوز چوبی نشده اند در اواخر بهار و اوایل تابستان تهیه شود. قلمه ها را می توان از قسمت انتهایی ساقه به طول 15-10 سانتیمتر و با قطر حدود یک سانتیمتر تهیه کرد.

هرس:

غنچه های گل های هورتانسیا در ساقه های تولید شده سال قبل تشکیل می شوند و از طرفی در طی رشد گیاه هورتانسیا، ساقه های آن سرزنی می شوند تا رشد شاخه های جانبی تحریک شود. در نتیجه تیره ماه آخرین فرصت برای انجام عمل سرزنی این گیاه است.

هرس به غیر از شاخه خشکیده، بر روی شاخه های قدیمی گیاه صورت می گیرد تا به جوان سازی گیاه و رشد ساقه های جدید کمک کند.