آذر 92 - کشاورزی درنگاه توسعه

نام فارسی	نام علمی	تیره
گل میمونی	*Antirrhinum majus* L.	*Scrophulariaceae*
گل ابری	*Agreatum houstonisum*	*Compositae*
مینای چمنی	L. *Bellis perennis*	*Compositae*
همیشه بهار	*Calandula officinalis*	*Compositae*
گل ستاره‌ای	*Cosmos* spp.	*Compositae*
سیلن	*Silene pendul*	*Caryophylaceae*
گل حنا	*Impatien* spp.	*Impatien* spp.
گل گندم	L. *Centaurea*	*Compositae*
زلف عروس یا افروز	*Amaranthus* spp.	*Amaranthaceae*
اطلسی	*hybrida* Hort ×*Petunia*	*Solanaceae*
جعفری	*Tagetes* spp.	*Compositae*
بنفشه	*Viola* spp.	*Violaceae*
آهار	*Zinnia* spp.	*Compositae*
تاج‌الملوک	*Aquilegia* L . hybrid	*Ranunculaceae*
رعنا زیبا ( گل شاد )	*Gaillardia* spp.	*Compositae*
گازانیا	*Gazania splendens*	*Compositae*
زبان‌درقفا	*Delphinium* L.	*Ranunculaceae*
نازآفتابی ( خرفه‌زینتی )	*Portulaca grandiflora*	*Portulacaceae*
مینای دائم ( آستر، مینای چینی یا ستاره‌ای )	*Aster* spp	*compositae*
استکانی	*Campanula* .sp	*Companulaceae*
قرنفل	*Dianthus barbatus*	*Caryophyllaceae*
خیری ( شب بوی خیری )	*Cheiranthus cheiriیاErysimum cheiri*	*Crucifera*
گل انگشتانه	*Digitalis purpura*	*Scrophulariaceae*
آلاله	*Ranunculus asiaticus*	*Ranunculaceae*
آلسترومریا ( سوسن پرویی )	*Alstroemeria* L. hybrids	*Alstromeriaceae* *( Liliaceae / Amaryllidaceae* )**
اختر	*Canna × generalis*	*Cannaceae*
کوکب	*Dahlia* sp	*Compositae*
فریزیا	*Freesi ×hybrida*	*Iridaceae*
گلایول	*Gladiolus* sp	*Iridaceae*
سنبل	*Hyacinthus orientalis* L	*Liliaceae*
زنبق	*Iris* sp	*Iridaceae*
زنبق رشتی	*Hemerocalis*	*Liliaceae*
سوسن	*Lilium.*sp	*Liliaceae*
نرگس	*Narcissus* sp	*Amaryllidaceae*
آماریلیس	*Amaryllis*	*Amaryllidaceae*
خورشیدی	*Cilivia miniata*	*Amaryllidaceae*
همانتوس	*Haemanthus kathrinae*	*Amaryllidaceae*
مریم	*Polianthes tuberosal*	*Agavaceae*
لاله	*Tulipa gesneriana*	*Liliaceae*
آنتوریوم	*Anthurium*	*Araceae*
داوودی	*Dendranthema × grandiflorum*	*Compositae*
میخک	*Dianthus caryophyllus*	*Caryophyllaceae*
لیزیانتوس	*Lisianthus russelianus* - *Eustoma grandiflorum*	*Gestianaceae*
کاله شیپوری	*Zantedeschia* spp.	*Araceae*
بگونیا	*Begonia* sp	*Begoniaceae*
کالادیوم	*Caladium candidum*	*Araceae*
کلرودندروم	*Clerodendrum* sp	*Verbenaceae*
سیکلامن ( نگونسار )	*Cyclamen persicum* Mill	*Primulaceae*
مگس خوار ( مگس گیر )	*Dionaea muscipula* Ellis	*Droseraceae*
گل کاغذی	*Bougainvillea* sp	*Nyctaginaceae*
بنت قنسول	**Euphorbia( poinsettia) pulcherrima wild**	*Euphorbiaceae*
گل آویز	*Fuchia* sp	*Onagraceae*
گل پامچال	*Primula* sp	*Primulaceae*
ختمی	*Hibiscus rosa - sinensis*	*Papaveraceae*
سینرر	*Pericallis × hybrid*	*Compositae*
بنفشه آفریقایی	*Saintpaulia ionantha*	*Gesneriaceae*
آزالیا ( خرزهره هندی )	*Azalea*	*Ericaceae*
رز	*Rosa* sp	*Rosaceae*
درخت سه رنگ	*Photinia semilata*	*Rosaceae*
ژربرا ( گلتاب )	*Gerebera* sp	*Compositae*
آفلاندرا	Louisse .Aphelandra squarrosa var	*Acanthaceae*
فیتونیا	*Fittonia verschaffeltii*	*Acanthaceae*
مشعلی	*Jacobinia carnta*	*Acanthaceae*
هیپوستس	*Hypoestes sanguinolenta*	*Acanthaceae*
پاچیستاچیس	*Pachystachys lutea*	*Acanthaceae*
کارپوبروتوس	*carpobrotus edulis*	*Aizoaceae*
آمارانتوس	*Amaranthus tricolor*	*Amaranthaceae*
تاج خروسی	*Celosia argentea*	*Amaranthaceae*
ایریزین	*Tresine herbstii*	*Amaranthaceae*
آلترنانترا	*Alternanthera bettzickiana*	*Amaranthaceae*
گل تکمه ای	*Gomphrena globosa*	*Amaranthaceae*
خرزهره	*Nerium oleander*	*Apocynaceae*
پیچ تلگرافی	*Vinca minor*	*Apocynaceae*
پروانش	*Vinca rosea*	*Apocynaceae*
آلوکازیا یا بابا آدم	*Alocasis marcrorhiza*	*Araceae*
آنتوریوم	*Anthurium andraeanum*	*Araceae*
کالادیوم	*Caladium candidum*	*Araceae*
دیفن باخیا	*Dieffenbachia*	*Araceae*
فیلودندرون یا برگ انجیری	*Philodendrom* spp.	*Araceae*
پوتوس ابلق	*Scindapsus aureus*	*Araceae*
اسپتی فیلوم یا برگ قاشقی	*Spathiphyllum*	*Araceae*
آگلئونما	*Aglaonema commutatum*	*Araceae*
پاپیتال یا عشقه	*Hedera helix*	*Araliaceae*

مرحل? اول:

ظرف مورد نظر ار انتخاب کرده، آنرا تمیز و خشک می کنیم. یک لایه سنگریزه داخل ظرف می ریزیم. سعی می کنیم مقدار بیشتری از سنگریزه ها به یک سمت دیواره ظرف متمایل باشند. این کار به زهکشی بهتر کمک می کند.

زهکشی مناسب ضروری است رای اینکه مطمئن شویم که خاک بیش از حد اشباع نشود که باعث شود ریشه پوسیده شود و گیاه شما از بین برود. میزان مواد زهکشی بستگی به اندازه و شکل ظرف دارد. با توجه به انداز? ظرف شما می توانید که لایه 1 اینچی از مواد را در ته ظرف پخش کنید، بطوریکه تمام ظرف را بپوشاند. (کوچکترین حالت) برای ظرفهای عمیق یا بزرگ حتی لایه ای تا 3 اینچ نیز ممکن است مورد استفاه قرار بگیرد.

گاهی قبل از لایه سنگریزه، لایه نازکی از خزه در ته ظرف قرار می دهند.

مرحل? دوم:

برای جذب بوهای ناخوشایندی که موقع آبیاری ایجاد می شود لایه نازکی از زغال روی لایه سنگریزه های می ریزیم.

مرحل? سوم:

قرار بودن یک لایه مواد غیر طبیعی روی زهکش لایه ای را ایجاد می کند که از فرو نشستن خاک و از بین رفتن توانایی آن برای زهکشی جلوگیری می کند. مواردی مثل پارچه های پرده ای فایبر گلاس، جورابهای زنانه نایلونی یا پرده دور انداختنی، موارد خوبی هستند. چون دارای خلل و فرج کافی برای عبور آب هستند که هم خاک و ذرات را نگه می دارند و هم زود فاس نمی شوند.

گاهی از خزه اسفاگنوم نیز به این منظور استفاده می شود.

مرحل? چهارم:

به مقدار کافی خاکی تمیز و استرلیزه شده که تقریباً 5/1 تا 4/1 حجم ظرف را پر می کند، اضافه می کنیم. برای دادن جلوه بیشتر به تراریوم، خاک را بطور مسطح در ظرف نمی ریزیم، بلکه آنرا شیبدار و تپه مانند می ریزیم تا گیاهان در سطوح مختلف قرار گیرند. خاک را از پشت به سمت جلو شیبدار کنید. معمولاً اختلاق سطح بین خاک جلو خاک عقب 1 تا 2/1 اینچ می باشد. اگر چه، اگر تراریوم دایره ای است، شما می توانید سطح صافی را برای کشت داشته باشید.

می توان از خاکهای گلدانی بسته بندی شده که استرلیزه هم هستند استفاده کرد یا اینکه از مخلوط خاک باغچه و پیت ماس محیط کشت را تهیه کرد.

خاک باید نرم، دارای زهکشی خوب و بدون کود باشد.

برای تراریوم نواحی گرمسیری با گیاهان شاخ و برگدار، یک قسمت خاک، یک قسمت پیت ماس و یک قسمت پرلیت استفاده کنید. اگر شما می خواهید یک باغ کاکتوس ایجاد کنید از خاک زبر که از یک قسمت خاک و یک قسمت شن تشکیل شده است استفاده کنید.

برای از بین بردن عوامل بیماری زا در خاک تهیه شده می توان به روش زیر عمل کرد:

ابتدا خاک را مرطوب کرده و در سینی بزرگ پهن کنید. سپس آنرا تحت دمای 200 درجه فارنهایت به مدت 20 دقیقه قرار دهید. هر 5 دقیقه یکبار نیز خاک را به هم بزنید. به این ترتیب خاک استرلیزه خواهد شد.

خاک ورد استفاده تان را قبل از استفاده مورد آزمایش قرار دهید، به این صورت که آنرا با دست فشار دهید، اگر به راحتی فشرده شود مقداری پرلیت و وری کولات برای کمک به زهکشی به خاک اضافه کنید.

خاکی که به تراریوم اضافه می شود نسبتاً خشک باشد، در غیر اینصورت به دیواره ها می چسبد.

خیلی از اوقات خاک می تواند با طراوت شود به وسیله بریدن لایه بالایی خاک و اضافه کردن خاک تازه.

مرحله پنجم:

بعد از تهیه محیط کشت و قرار دادن در ظرف، نوبت به انتخاب و کاشت گیاهان می رسد.

دنبال گیاهانی باشد که رشد کم و برگهای کوچک داشته باشند. برای تهیه تراریوم،گیاهانی باید انتخاب شوند که علاوه بر دارا بودن شاخ و برگ زیبا، رشد کندی داشته باشند. همچنین توانایی تحمل رطوبت زیاد هوا و خاک، و نور کم را هم داشته باشند. ما در تراریوم گیاهانی را می توانیم پرورش دهیم که به درجه رطوبت بالایی،نیاز دارند. که در غیر اینصورت در هوای خشک خانه این گیاهان از بین می روند.

تعدادی از گیاهانی که می توان از آنها در تهیه تراریوم استفاده کرد عبارتند از : کالاته آ، پیرومیا، سرخس، فیتونیا، پتوس، کاماادورا، سارانتا، کراسولا یا گیاهانی مثل بنفشه، توت فرنگی وحشی و ...

کاکتوس، گیاهان گلدار گرمسیری یا یک ترکیب از گیاهان رنگارنگ برای استفاده در تراریوم مناسب هستند. گیاهان به رشد پیوسته و آرام نیاز دارند، همچنین باید توانایی همزیستی با گیاهان همراهشان را در شرایط یکسان داشته باشند. هرگز از ترکیبی از گیاهان که نیازهای رشد مختلفی دارند استفاده نکنید. گیاهانی را انتخاب کنید که از لحاظ واریته، اندازه، بافت و رنگ احتیاجاتشان مشابه یکدیگر باشد.

بهتر است گیاهانی مورد استفاده قرار بگیرند که از لحاظ اندازه مناسب برای ظرف انتخاب شده باشند. گیاهانی که دارای رشد کم هستند به دستکاری و نگهداری کمی نیاز دارند. اگر شما می خواهید که توجه بیشتری به آنها داشته باشید می توانید گیاهانی که رشد بیشتری دارند را آزمایش کنید. آنها به تربیت بیشتر و مداوم نیاز دارند اما شما می توانید تنوع بیشتری در تراریوم خود داشته باشید.

اگر ظرف تراریوم طوری است که تمام سطوح شفاف بوده و دارای دید است باید گیاهان بزرگتر را نزدیک به مرکز کاشت. اما اگر فقط 2 یا 3 سطح آن دیده می شود، گیاهان بلند تر باید در قسمت دیواره پشتی جای داده شوند .

ترتیب گیاهان را بوسیله حرکت آنها در داخل ظرف (اگر دهانه ظرف بزرگ باشد) یا محل بازی که اندازه آن مشابه تراریوم باشد تعین کرد .

گیاهان نباید خیلی نزدیک هم کاشته شوند، بلکه باید فضای کافی برای هر کدام از آنها در نظر گرفته شود.گیاه باید طوری مستقر شود که پایه گیاه همسطح سطح بالای خاک باشد . اجازه ندهید که پایه گیاه بالاتر از سطح خاک قرار گیرد.

گیاهان گرمسیری و جنگلی در تراریوم بسته ویا دریچه دارمورد استفاده قرار بگیرد. گیاهان آبدار و شاداب در ظرفهای باز مورد استفاده قرار بگیرد .

بسیار مهم است که گیاهان فاقد حشره یا بیماری باشند .هر برگ آسیب دیده یا زرد یا هر برگی که نشان از آسیب حشره یا بیماری دارد را فوراً جا به جا کنید.اگر بیماری برای شما دارای اهمیت است گیاهان را در یک بسته پلاستیکی برای دو هفته قبل از کاشت در تراریوم قرار دهید، اگر بیماری وجود داشته باشد روی شاخ و برگ و ساقه نمایان می شود. سریعا گیاه را در ظرف بکارید، تا ریشه های بدون حفاظ خشک نشوند .

وقتی در یک ظرف با دهانه عریض کشت می کنید از قاشق برای در آوردن خاک استفاده کنید. اگر از ظرفی با دهانه باریک استفاده می کنید باید روشی برای قرار دادن گیاه در تراریوم ایجاد کنید. برای وارد کردن نباتاتی که ریشه آنها بزرگ است آنها را داخل کاغذ یا پارچه پیچانده و فرم می دهند . از یک انبر بلند و باریک یا چوبی که انتهای آن سیم حلقوی بسته شده است استفاده کنید. با این چوب چاله را قبل از کاشت حفر کنید و بعد از کاشت چاله را پر کنید و اطراف آن را به آرامی فشار دهید . ک چوب بلند که انتهای آن یک چوب پنبه قرار دارد وسیله مناسبی برای محکم کردن خاک اطراف گیاه است .

بر خلاف باغ لازم نیست که ریشه ها را شل و نرم کنید. در تراریوم نمی خواهیم که گیاهان رشد سریع داشته باشند و باقی ماندن ریشه ها به صورت گلوله ای متراکم باعث می شود که رشد گیاهان آهسته باشد .

مرحله ششم :

بعد از کاشت گیاهان، می توان تراریوم را با استفاده از تخته سنگ، چوب شکسته، خزه و چیزهای دیگر تزئین کنیم. با این عمل یک دنیای کوچک زندگی گیاهی ترسیم می شود.

مرحله هفتم :

ظرف را با در پوش یا سینی شیشه ای بپوشانید. در این مرحله ارتباط با محیط قطع می شود و جنگل بارانی مینیاتوری ایجاد می شود .

مرحله هشتم :

هر گیاهی را که شروع به پوسیدگی می کند جابجا کنید . پوسیدگی معمولاً در اثر رطوبت زیاد بوجود می آید. اگر این اتفاق در تراریوم بسته بیفتد در پوش را حرکت دهید تا ظرف خشک شود. تراریوم بسته را در هفته اول بعد ازکاشت در نظر بگیرید. در این زمان غالباً بیماریها شروع می گردد. هر برگی که می میرد یا گیاهی که شروع به پوسیدگی می کند باید سریع از بین برود قبل از اینکه مشکل به سایر گیاهان نیز سرایت کند. در بیشتر حالات، بعد از چند هفته تراریوم استقرار پیدا می کند و خطر بیماری ها کاهش پیدا می کند .

نظارت خود را برای برگهایی که می افتد و یا هر قسمتی از گیاه که دچار پوسیدگی می شود ادامه دهید.

کود:

عدم موفقیت بسیاری از تراریوم ها در نتیجه کود بیش از اندازه می باشد . کمتر از یک سال بعد از کاشت برنامه ای برای کود دادن نداشته باشید .اگر گیاهان به زردی گراییده شوند و با قدرت رشدشان بدون هیچ دلیل مشخصی کم شود، کود سبکی که به صورت محلول با آب است به نسبت 4/1 گیاهان خانگی داده شود .

آبیاری :

پس از کاشت، گیاهان را با اسپری آبیاری کرده، که در این صورت برگهای آنها نیز تمیز می شوند. آبیاری شدید باعث از بین رفتن گیاهان می شود. هیچگاه آب را به طور مستقیم روی تراریوم نریزید، زیرا محلی برای زهکشی که آب از آن خارج شود وجود ندارد. آب به مقداری اضافه کنید که فقط خاک مرطوب شود. هیچگاه آب جمع شده در زیر لایه سنگریزه نداشته باشید. زیرا آب باعث خواهد شد که ریشه گیاه دچار پوسیدگی شود. وقتی که کناره های ظرف خشک هستند و هیچ رطوبتی در کناره ها آشکار نیست، مقدار کمی آب اضافه کنید .

اگر در اثر آبیاری زیاد فضای داخل ظرف مه آلود شود ،در ظرف را بر می داریم تا آب اضافی تبخیر شود، سپس در ظرف را می گذاریم .

وقتی که گیاهان برای اولین بار در تراریوم کاشته می شوند، تراریوم شروع به ایجاد آب و هوای مناسب گیاه می کند. گیاهان رطوبت را از برگهایشان از دست می دهند که روی شیشه متمرکز می شود و دوباره به خاک بر می گردد. این چرخه باعث می شود که تراریوم برای مدتها احتیاج به آبیاری نداشته باشد. در تراریوم های بسته فاصله آبیاری می تواند 1 ماه یا بیشتر باشد. در بیشترین حالت، به آبیاری در هر دو هفته یک بار نیاز دارید، که این به شرایط بستگی دارد .

نور :

تراریوم را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید. اجازه تابش مستقیم باعث افزایش درجه حرارت داخل تراریوم می شود و باعث سوختگی گیاه خواهد شد .

تراریوم را در جایی قرار دهید که نور غیر مستقیم کافی داشته باشد. پشت پنجره های شمالی بهترین مکان خواهد بود بیشتر گیاهان که برای تراریوم مناسب هستند به نور بیش از اندازه نیاز ندارند، اما مقدار نور باید خوب باشد اگر تراریوم در محلی قرار دارد که نور در آنجا پایین است، نور مصنوعی اضافه کنید. یک لامپ w 100 در داخل تراریوم و یا لامپ فلوراسنت بالای تراریوم می تواند مفید باشد. در جایی که نور بیرونی ضعیف است، نور مصنوعی را 16 تا 18 ساعت در روز داشته باشید.

برای اینکه گیاهان بر اثر نور به یک سمت خم نشوند باید جای ظرف را هر چند وقت یک بار تغییرداد و جهت آن را نسبت به نور عوض کرد.

برای آنکه بتوان در مدت کوتاهتری بوته های سالم و قوی برای پایه بدست آوزد یا در نبودن پایه برای پیوند یکی از اقسام گل سرخ را زیاد کرد ، قلمه زدن را انتخاب کرده اند .

قلمه بعضی از نژادها و اقسام گل سرخ با کمال سهولت نتیجه می دهد و در مدت کوتاهی ریشه میدهد و با این وسیله میتوان تعدادی از یک قسم یا جور بدست آورد .

بین جنسها و اقسام مختلف گل سرخ آنها که برای قلمه زدن مناسبند بشرح زیرمی باشند:

1 – گل سرخ های بنگال ( Rosier du Bengale ).

2 – گل سرخ های جزیره بوربون(Rosier de lile Boorbon ).

3 – گل سرخ های منگوله و دو رگه های آن

4 – گل سرخ های چای( Rosier adeur de the ) و چند جور از دو رگه های آن.

5–انواع گل سرخهای پولیانتا(RosierPolyantha Moltiflore).

6 – گل سرخ های پُر گل ویشور(Wichuriana Multiflore ) .

بوته ای که از قلمه گل سرخ حاصل میشود چون همه قسمتهایش از یک قسم یا جور است یک خاصیت دارد و آن اینست که مانند پیوندهای روی نسترن باغبان مجبورنیست دائمآ مواظب گرفتن و حذف پاجوشهائی که از ریشه میروید باشد تا بوته ها راضعیف و خراب نسازد.

ولی از طرفی تعداد بوته ای را که بوسیله قلمه می توان از یک بوته بدست آورد چند برابر کمتر از آنست که بوسیله پیوند ممکن است حاصل نمود . زیرا از هر چشمه ساقه یک پیوند میتوان گرفت ، در صورتیکه ساقه ای را که برای قلمه انتخاب میکنند باید دست کم چند چشمه داشته باشد ، باضافه غالبآ ریشه اقسامی که آنرا بوسیله قلمه زیاد کرده اند دوام زیادی نداشته و بالاخره بیشتر از جورهای گل سرخ را بوسیله قلمه نمی توان زیاد کرد. بهترین زمان برای قلمه زدن گل سرخ اواخرتابستان (شهریورماه) است . در این ماه شاخه هائیرا که مغزش چوبی شده با قیچی باغبانی چیده بقطعات 10 تا 15 سانتیمتری تقسیم میکنند، بطوریکه ابتداء و انتهای هر شاخه یک چشمه داشته باشد .

بعد برگهای شاخه را بقسمی با قیچی می چینند که یک تا دو سانتیمتر از دم برگها بساقه بماند ، قلمه ها را در گلدان یا تغار و یا جعبه مخصوص قلمه که از چهارپنجم شن نرم شسته و یک پنجم خاک تازه باغچه و خاک برگ پُر شده بفواصل 2 تا 3 سانتیمتر پهلوی هم فرو کرده و اگر هوا متغیر و نامساعد باشد روی آنها را حباب شیشه ای می گذارند و یا نایلون می کشند .

مدتهاست که هورمونهائی برای تسریع در ریشه کردن قلمه ها ساخته شده که ممکن است قبل از آنکه قلمه ها را در خاک فرو کنند ، باندازه دو سانتیمتر از ساقه ها را یکی دو روز در محلولی از آن هورمون گذارده بعد در خاک فرو کنند تا زودتر ریشه کرده به نتیجع برسد . زمستان باید قلمه ها را زیر شاسی یا نقاط کم آفتاب گلخانه گذاشت. بهار سال بعد که قلمه ها ریشه کرده و از هرکدام شاخه های تازه بیرون آمد ، آنها را به آهستگی بطوری که نرمه ریشه ها صدمه نبیند از خاک بیرون آورده در محل مخصوص بآن میکارند .

مشخصات: اسم علمی گیاه نگونسار Cyclamen persicum ، از خانواده Primulaceae می باشد. این جنس دارای 15 گونه مختلف از گیاهان غده دار است که به صورت وحشی در کشورها و جزایر مدیترانه ای یافت می شود. گونه موردنظر ما، بومی کشورهای شرقی مدیترانه ای و ایران است. ارتفاع آن به 15 تا 25 سانتی متر می رسد. گلهای آن معمولا در اوایل بهار ظاره می شوند. سیکلامن برگهای کروی، قلمی شک و سبز تیره دارد. در بعضی واریته ها لکه های نقره‌‌ای رنگ روی برگها به چشم می خورد. گلهای معطری به طول 5/2 تا 3 سانتی متر و به رنگ صورتی، قرمز، ارغوانی و سفید دارد.

سیکلامن گیاهی علفی دائمی است که بخش پایینی ساقه (هیپوکوتیل) آن در نزدیکی سطح خاک قطور شده و تشکیل ژوخه (غده) میدهد. برگها به طور مستقیم از این ژوخه بیرون می‌آیند. ژوخه ممکن است تخم‌مرغی شکل با پهن و گرد باشد.از نظر گیاهشناسی این گیاه تک لپه‌ای کاذب است و تنها یک لپه در رویان آن توسعه می‌یابد.

سیکلامن یک محصول مهم گلخانه‌ای است که در فصل زمستان به بازار عرضه میشود. نگهداری آن در منازل نیازمند مراقبت بیشتری است.

گلدهی: این گیاه در زمستان گل میدهد. اگر بذر را اواخر تابستان امسال کشت کنید زمستان سال بعد گل میدهد. (14 تا 16 ماه بعد از کشت بذر گلدهی اتفاق می‌افتد) البته روشهای نوین دوره رشد را میتوانند به 8 ماه کاهش بدهند.

توجه پزشکی: هیچ قسمتی از گیاه خوراکی نیست و خوردن آن موجب مسمومیت میشود.

نیازها و مراقبت: به طور کلی سیکلامن به هوای خنک و مرطوب نیاز دارد. دمای شبانه مورد نیاز این گیاه معمولا حدود 10 تا 15 درجه است. (برای همین وقتی به منزل منتقل میشود و دمای شبانه در منازل در زمستان معمولا بالای 20 درجه است و لذا گیاه دچار مشکل میشود. برای همین در منزل باید در محلی قرار داد که دمای شبانه گرم نبوده و سرد هم نباشد) دما هیچگاه نباید بالای 25 درجه باشد.

دمای بالا و کوددهی زیاد منجر به عدم گلدهی میشود. دمای خیلی کم و کود دهی کم نیز منجر به گیاهی نمو نیافته با دم‌گلهای طویل میشود.

نور: از فروردین تا مهر ماه باید با ایجاد سایه از شدت نور کاسته شود و پس از آن نیز در معرض نور خیلی شدید قرار نگیرد.

تهویه هوا: تهویه هوا برای این گیاه ضروری است چون از هوای خفه بیزار است. برای همین در گلخانه‌های تولیدی معمولا زیر گلدان سیکلامن یک گلدان خالی را به صورت معکوس به عنوان پایه قرار میدهند تا گیاه در ارتفاع بیشتری قرار بگیرد و گلدانها را طوری میچینند که برگهای گیاهان به هم دیگر برخورد نکند و بین دو گلدان فضای کافی برای گردش هوا وجود داشته باشد.

آبیاری: آبیاری متوالی مفید است ولی آب نباید ته گلدان و پای گیاه انباشته شود که منجر به پوسیدگی میشود. از آبهای آهکی نباید استفاده شود چون باعث ایجاد لکه‌های سفید روی برگها میشود که منجر به زخمی و خراب شدن برگها میشود.

pH: بین 5 تا 6 برای این گیاه مناسب است.

کود: کود مورد نیاز گیاه نگونسار را میتوان به میزان 3 گرم در لیتر ، هر هفته یکبار در تابستان و دو هفته یکبار در زمستان مورداستفاده قرار داد.

خاک: مخلوطی از خاک برگ و ماسه برای رشد این گیاه مناسب است. ترکیب 2 تا 3 قسمت خاک معمولی و خاک برگ همراه یک قسمت ماسه و یک قسمت کود حیوانی پوسیده. امروزه از ترکیب پیت ماس + کوکوپیت + پرلیت استفاده میشود باید بسیار سبک باشد و از تهویه خوبی برخوردار باشد تا از پوسیدگی ژوخه جلوگیری شود.

ازدیاد: افزایش این گیاه بیشتر با کشت بذر در اواخر مرداد و شهریور انجام میشود. همچنین با تقسیم بخش ژوخه‌ای قابل تکثیر است. درصد جوانه‌زنی بذرها کم است. و بذرهایی با سن کمتر از یکسال بهتر هستند. (در ظروف در بسته در دمای 3 درجه تا دو سال میتوان بذرها را نگهداری کرد). بذرها سیاه رنگ و به نسبت درشت هستند و در فاصله 1 تا 2 سانتی‌متری کشت میشوند. در بستری از ترکیب ماسه پیت خاکبرگ پوسیده و خاک معمولی با نسبتهای مساوی.

در دمای 18 تا 20 درجه و رطوبت نسبی 100درصد و در تاریکی بذرها پس از 3 تا 4 هفته جوانه میزنند. خیساندن بذرها قبل از کاشت مفید است. پس از جوانه زنی نشاءها به محیط روشن با رطوبت نسبی 70درصد منتقل میشوند. پس از 2 یا 3 برگی شدن نشاءها آنها را به گلدانهای کوچک با ترکیب خاکی سبک منتقل میکنند. از این مرحله تغذیه با کود کامل هر دو یا سه هفته یکبار باید انجام شود. و به تدریج با بزرگتر شدن گیاه به مرور به گلدانهای بزرگتر منتقل میکنند.

در اواخر بهار گیاهان باید به اندازه کافی بزرگ شده‌باشند تا در گلدان نهایی (مثلا با دهانه 19 یا 20 سانتی‌متر) کاشته شوند.

در اواخر آبان سال گلدانها را به گلخانه‌ای انتقال میدهند که دمای آن بالای 16 درجه نشود. تا گلدهی آغاز شود.

در کشت این گیاه باید توجه کرد که برآمدگی انتهای ساقه (ژوخه) در سطح خاک قرار گیرد چون کاشت عمیق آن موجب پوسیدگی میشود.

خلاصه مراحل کاشت:

مرداد سال یک » کاشت بذر و نگهداری تا مرحله دو و سه برگی شدن » اواخر بهار سال دو » انتقال به گلدان اصلی و رسیدگیها » اواخر آبان سال دو» دمای گلخانه کمتر از 16 درجه » زمستان سال دو تا بهار سال سه » گلدهی

نکته: در زمستان میزان کوددهی کاهش می‌یابد ولی گیاه نباید از مواد غذایی محروم باشد.

پس از گلدهی: سیکلامن را پس از یک دوره خفتگی (شرایط گرم و خشک) که پس از سپری شدن دوره گل اعمال میشود (یعنی وقتی گلها تمام شد گیاه را در محیط گرم قرار داده و کمتر آبیاری میکنند) میتوان گیاه را برای گلدهی دوم نگهداری کرد. اما از مرغوبیت گلها کاسته خواهدشد. بنابراین از نظر اقتصادی نگهداری آن بیش از یک دوره مقرون به صرفه نیست.

در افزایش با تقسیم ژوخه، هر قسمت باید یک یا دو برگ داشته باشد. سپس قلمه‌ها در ماسه کشت میشوند اگر این عمل در دی ماه انجام شود طول مدت گلدهی از 16 ماه به 12 ماه کاهش می‌یابد.

مشکلات رایج:

- ریزش برگها: نشانه کم آبی یا خشک بودن محیط گیاه است. که باید رطوبت هوا را بالا برده و آبیاری به اندازه کافی باشد.

- ریزش جوانه گل: ناشی از دمای بالا، نور کم، آب کم یا کود بیش از حد است.

- تاخیر در گلدهی: ناشی از دمای بالا یا پایین، نور ناکافی، تغییرات میزان مواد غذایی، بزرگی بیش از حد گلدان و تفاوتهای ژنتیکی است.

- گلهای خیلی کوچک: ناشی از دمای بالا، کود زیاد، یا ژنتیک است.

- پژمردگی و نرمی گیاه: ناشی از خشکی، مقادیر زیاد نمک در خاک یا آب، دماهای بسیار بالا، نور کم یا بیماری های گیاهی است.

- رنگ پریدگی یا زردی برگها: ناشی از کمبود موادغذایی، pH بالا، شدت نور زیاد، خشکی خاک یا بیماریهای گیاهی است.

- طویل شدن دم برگها: ناشی از نور ناکافی است.

آفات و بیماریها:

این گیاه به کنه سیکلامن، تریپس، نماتد ریشه، قهوه‌ای شدن ژوخه و … حساس است.مشخصات: اسم علمی گیاه نگونسار Cyclamen persicum ، از خانواده Primulaceae می باشد. این جنس دارای 15 گونه مختلف از گیاهان غده دار است که به صورت وحشی در کشورها و جزایر مدیترانه ای یافت می شود. گونه موردنظر ما، بومی کشورهای شرقی مدیترانه ای و ایران است. ارتفاع آن به 15 تا 25 سانتی متر می رسد. گلهای آن معمولا در اوایل بهار ظاره می شوند. سیکلامن برگهای کروی، قلمی شک و سبز تیره دارد. در بعضی واریته ها لکه های نقره‌‌ای رنگ روی برگها به چشم می خورد. گلهای معطری به طول 5/2 تا 3 سانتی متر و به رنگ صورتی، قرمز، ارغوانی و سفید دارد.