مقدمه
شرایط ایجاد شده در گلخانه بهتــــرین وضعیت را برای استقرار انواع حشرات و کنههای آفت بوجود میآورد. افزایش سریع جمعیت آفات در گلخانه گاهی اوقات آنچنان غاقلگیر کننده است که تنها یک مدیریت کارآمد میتواند از خسارت آنها به محصول جلوگیری کند. برای کنترل آفات در گلخانه استفاده بیرویه از سموم دفع آفات راه حل مناسبی نیست و به هیچ وجه توصیه نمیشود. مدیریت صحیح آفات گلخانه بیشتر بر استفاده از روشهای پیشگیری استوار است. زیرا این روشها به مراتب آسان تر و کمهزینهتر از روشهای مبارزه با آفات پس از ظهور آنها در گلخانه است.
پیشگیری از وقوع آفات عمدتا بر رعایت اصول بهداشت زراعی متکی است که شامل نابودی یا حذف نه تنها مواد آلوده به آفت بلکه کلیه منابع بالقوه آلودگی میباشد. عملیات پاکسازی میبایست هم در داخل گلخانه و هم در اطراف آن انجام گیرد و در هر مرحله از تولید محصول میبایست انجامپذیر باشد. رعایت اصول بهداشتی در گلخانه فرآیندی مداوم و در تمام طول سال است.
مراحل حفاظت و پیشگیری از آفات
مرحله تولید نشاء و کاشت
در این مرحله میتوانید از تلههای زرد چسبنده به ابعاد 13×8 سانتیمتر ( یک تله برای هر50 تا 100 متر مربع) برای ردیابی اولیه مگسهای سفید ، تریپسها و شتهها استفاده کنید. این تلهها میبایست درطول راهروهای داخل گلخانه ، نزدیک در و پنجرهها و محلهای ورودی هوا نصب شود و حداقل هفتهای یکبار مورد بازدید قرا گیرد. علاوه بر بازدید تلهها بهتر است بوتههای نشاء یا گیاهچهها را نیز به صورت هفتگی از نظر وجود کنه یا شته بررسی کنید.
وجود کنههای تار عنکبوتی را میتوانید از طریق مشاهده مستقیم کنه بر روی گیاه یا مشاهده آثار خسارت آن مشخص نمایید. بر اثر تغذیه کنههای دو نقطهای (کنههای تار عنکبوتی) نقاط زرد رنگی در سطح برگ بوجود میآید. از آنجایی که تلههای زرد تنها برای ردیابی حشرات بالدار قابل استفاده است ردیابی آفات بیبالی مانند کنهها و یا شتههای بیبال به صورت مشاهده مستقیم در نشاء یا گیاهچه بسیار مهم است.
شتهها بیشتر در زیر برگها یا اطراف جوانههای رویشی و زایشی گیاه مستقر میشوند و از طریق وجود پوستههای سفید رنگ آنها و یا ترشحات چسبنده براق آنها به نام عسلک بر روی اندامهای مختلف گیاه قابل ردیابی هستند. علفــــهای هرز میتوانند منبع مهمـــی برای استقرار حشرات و کنهها در طول سال باشند. بنـــابراین میبایست کلیه علفهای هرز داخل و اطراف گلخانه را نابود کنید. از قرار دادن هر گونه گیاه زینتی در اطراف نشاءها یا گیاهچههای جوان خودداری کنید زیرا این نوع گیاهان نیز میتوانند به صورت منبعی برای استقرار آفات عمل کنند.
مرحله تولید محصول
در این مرحله عملیات توصیه شده در طی مرحله قبل میبایست ادامه یابد.
* کلیه بقایای گیاهی را از مسیر راهروها و مسیر آبیاری به سرعت جمع آوری کنید و هیچگونه توده زباله را داخل و یا نزدیک گلخانه به حال خود رها نکنید.
* به منظور جلوگیری از گل آلوده شدن و مرطوب شدن سطح خاک که محل مناسبی برای تکثیر مگسهای پوسیدهخوار ایجاد میکند. خاک را به خوبی زهکشی کنید.
* هرگز گیاهان متفرقه مانند انواع گیاهان زینتی و درختچهها را داخل گلخانه قرار ندهید چرا که اینها به عنوان پناهگاههای جایگزین برای حشرات ، کنهها و سایر آفات عمل میکنند.
* در جاهایی که امکانپذیر است از توریهای محافظ استفاده کنید تا از ورود حشرات جلوگیری شود استفاده از توری یک راه موثر و ساده برای جلوگیری از ورود آفات درشت مانند انواع پروانههای آفت ، سوسکها ، زنبورها و سنها به داخل گلخانه است.
* حداقل یک محوطه به پهنای 10 متر فضای عاری از هر گونه گیاه یا چمنزنی شده در اطراف گلخانه ایجاد کنید.
مرحله پایان برداشت محصول
در صورتی که بوته به حشرات و کنههای آفت آلوده شده باشد بلافاصله پس از آخرین برداشت محصول و قبل از حذف بوتهها اقدام به مبارزه با آفت نمایید تا جمعیت انتقالی آفت از یک دوره کشت به دوره دیگر نابوده شده یا به حداقل برسد. این کار فرصت باقی ماندن و پخش یا پنهان شدن آفت را در درزها و شکاف گلخانه و دیگر جاهای امن آن به حداقل میرساند. روشهای مبارزه با آفات در این مرحله میتواند شیمیایی و یا غیر شیمیایی باشد.
استفاده از یک آفتکش مناسب قبل و پس از حذف بوتهها از داخل گلخانه معمولا منجر به از بین رفتن بخش عظیمی از جمعیت حشرات و کنهها میشود. از توصیههای کارشناســان در این مورد استفاده کنید. پس از مصرف آفتکشها و قبل از ورود به داخل گلخانه از انجام تهویه مناسب و کافی در داخل گلخانه اطمینان حاصل کنید. درجه حرارتهای بالا به صورت یکنواخت و سراسری حداقل به میزان 40 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی کمتر از 50 درصد به مدت حداقل 3 تا 4 روز بطور موثری حشرات و کنهها را کنترل خواهد کرد.
پس از حذف بوتهها این روش میتواند تکرار شود. این روش در ماههای گرم تابستان به آسانی و با هزینه کمتری قابل اجرا است. پس از اجرای روشهای فوقالذکر و حذف بوتهها میبایست با استفاده از تلههای زرد چسبنده آفات بالدار احتمالی از قبیل تریپسها ، مگسهای سفید و شتهها ردیابی شوند. بطور منظم این تـلهها را بازدید کنید و اگر آفتی مشاهده کردید با استفاده از یک روش مناسب ضربه دیگری به آن وارد کنید.
روشهای مختلف ضد عفونی بستر کشت
ضد عفونی خاک با استفاده از بخار
برای گرفتن نتیجه بهتر از این روش بهتر است خاک تا عمق 15 تا 20 سانتیمتر به خوبی زیرورو شده و رطوبت آن در حد مناسبی باشد. از دماسنجهای خاک برای اطمینان از گرم شدن خاک در حدود 80 درجه سانتیگراد و به مدت 30 دقیقه اطمینان حاصل کنید اگر درجه حرارت یا مدت زمان آن افزایش یابد ممکن است مشکلاتی از قبیل افزایش املاح یا از بین رفتن آمونیاک خاک پیش بیاید.
ضد عفونی خاک با استفاده از گازهای شیمیایی
گاز متیل بروماید به عنوان مرسومترین مــاده شیمیایی جهت ضد عفونی خاک بکـــار میرود. گازدهی میبایست در خاکی که حداقل تا عمق 15 سانتیمتر به خوبی زیرورو شده است و حرارت آن حداقل 15 درجه سانتیگراد بوده و از رطوبت مناسبی برخوردار است انجام شود. پس از گازدهی خاک میبایست به خوبی به مدت 3 تا 7 روز هوادهی شود چرا که این گاز برای گیاهان و پستانداران بسیار سمی است.
متیل بروماید نباید قبل از کشت محصولاتی که برگهای آن مورد استفاده قرار میگیرد مانند کلم استفاده شود. زیرا بروماید بیشتر در برگها و ساقههای گیاه تجمع پیدا میکند. برای ضد عفونی خاک بخار دادن مزیت بیشتری نسبت به گاز دهی دارد زیرا علاوه بر نابودی اکثر آفــات با این روش هیچ گونه اثر سمی پس از مصرف از خود بجای نمیگذارد. علاوه بر این کشت محصول میتواند بلافاصله پس از سرد شدن خاک و آبیاری انجام شود.
ضد عفونی خاک با استفاده از انرژی خورشیدی
با استفاده از انرژی خورشیدی به عنوان یک منبع انرژی ارزان میتوان تا حد بسیار زیادی آفات و عوامل بیماریزای خاکزی و همچنین بذر علفهای هرز را نابود کرد. بهترین زمان برای اینکار ماههای گرم تابستان است. مانند دو روش قبل بهتر است زمین قبل از اجرای روش به خوبی زیرورو شده و رطوبت آن در حد مناسبی باشد.
سپس سطح خاک توسط یک لایه بدون درز و روزنه از جنس پلاستیک شفاف که از آن نور عبور کند پوشانده میشود. برای بررسی بهتر تغییرات درجه حرارت در عمقهای مختلف میتوان از دماسنجهای خاک استفاده کرد. توصیه میشود قبل از کشیدن پلاستیک روی خاک مقداری کود دامی تازه با خاک مخلوط شود تا اثر آفتکشی این روش افزایش یابد.
آرالیا |
Aralia یاDizygotheca |
Araliaceae |
آرالیای برگ پهن |
Aralia seiboldi |
Araliaceae |
شفلرا |
Schefflera actinophylla |
Araliaceae |
پیچ شمعی |
Hoya carnosa |
Asclepiadaceae |
استفانوتیس |
Stephanotis floribunda |
Asclepiadaceae |
استاپلیا |
stapelia |
Asclepiadaceae |
آکما |
Aechmea fasciata |
Bromeliaceae |
بیلبرژیا |
Billbergia nutans |
Bromeliaceae |
کریپتانتوس |
Cryptanthus bromeliads |
Bromeliaceae |
وریزیا |
Vriesia mariae |
Bromeliaceae |
نیدولاریوم |
nidularium innocenii |
Bromeliaceae |
گازمانیا |
Guzmania |
Bromeliaceae |
شمشاد پیچ |
Euonymus fortunei |
Celastraceae |
برگ بیدی |
|
Commelinaceae |
سنسیو |
Senecio |
Compositae |
کوکب کوهی |
Redbeckia fulgida |
Compositae |
شب تاب |
Gynura aurantiaca |
Compositae |
دایکوندرا |
Dichondra repens |
Convolvulaceae |
نیلوفر |
Ipomoea tricolor |
Convolvulaceae |
پیچک |
|
Convolvulaceae |
اوکوبا |
Aucuba japonica |
Cornaceae |
کورنوس |
cornus alba |
Cornaceae |
کراسوله درختی |
Crassula arborescens |
Crassulaceae |
کراسولا فالکاتا |
Crassula falcate |
Crassulaceae |
بشقابی |
Aeonium tabulaeforme |
Crassulaceae |
کراسولای نقره ای |
Crassula argentea |
Crassulaceae |
اشوریا |
Echeveria |
Crassulaceae |
کالانکوئه |
Kalanchoe diagremontiana |
Crassulaceae |
سدم |
Sedum |
Crassulaceae |
ایبریس |
Ibris |
Cruciferae |
سیکاس |
Cycas |
Cycadaceae |
پنجه کلاغی |
Cyperus |
Cyperaceae |
آکالیف |
Acalypha marginata |
Euphorbiaceae |
کروتون |
Codiaeum variegatum |
Euphorbiaceae |
اوفربیا |
Euphorbia |
Euphorbiaceae |
پرسیاوشان |
Adiantum sp |
Polypodiaceae |
سرخس معمولی مجعد |
Nephrolepis sp |
Polypodiaceae |
سرخس برگ پهن |
Asplenium nidus |
Polypodiaceae |
سرخس شاخ گوزنی |
Platycerium sp |
Polypodiaceae |
سرخس معمولی |
Polypodium sp |
Polypodiaceae |
سرخس برگ بیدی |
Peteris amberrosa |
Polypodiaceae |
شمعدانی معمولی |
Pelargonium hortorum |
Geraminaceae |
شمعدانی عطری |
Pelargonium graveolens |
Geraminaceae |
شمعدانی اژدری |
Pelargonium domesticum |
Geraminaceae |
شمعدانی پیچ |
Pelargonium peltatum |
Geraminaceae |
گلوکسینیا |
Sinningia speciosa |
Gesneriaceae |
کولومنئا |
Columnea glorisa |
Gesneriaceae |
اپی سیا |
Episcia cupreata |
Gesneriaceae |
کلریا |
Kohleria |
Gesneriaceae |
زعفران زینتی |
Crocus aureus |
Iridaceae |
حسن یوسف |
Coleus blumei |
Labiatae |
اسطوخودوس |
Lavandula officinalis |
Labiatae |
نعناع زینتی |
Mentha rotundifolia variegate |
Labiatae |
سلوی |
Salvia splendens |
Labiatae |
تیموس |
Thymus ericifolius |
Labiatae |
برگ بو |
Laurus nobilis |
Lauraceae |
اریترنیا |
Erithrina acanthocarpa |
Leguminose |
سیتیسوس |
Cytisus praecox |
Leguminose |
گل حساس |
Mimosa pudica |
Leguminose |
گل نخود |
Lathyrus odoratus |
Leguminose |
لوپن |
Lupinus polyphyllus |
Leguminose |
آلوئه |
Aloe sp |
Liliaceae |
آگاپانتوس |
Agapanthus orientalis |
Liliaceae |
مارچوبه نرمه |
Asparagus plumosus |
Liliaceae |
مارچوبه زبره |
Asparagus crispus |
Liliaceae |
مارچوبه دم روباهی |
Asparagus meyeri |
Liliaceae |
مارچوبه خوراکی |
Asparagus officinalis |
Liliaceae |
موگه یا گل برف |
Convallaria majalis |
Liliaceae |
سنبله یا کلشیکوم یا گل حسرت |
Colchicum autumnale |
Liliaceae |
کوردیلین |
Cordyline terminalis |
Liliaceae |
دراسنا |
spDracaena |
Liliaceae |
گاستریا |
Gasteria |
Liliaceae |
هااورت سیا |
Haworthia |
Liliaceae |
هوستا |
Hosta sieboldiana |
Liliaceae |
یوکا |
Yucca sp |
Liliaceae |
گرزی |
Kniphofia |
Liliaceae |
سجافی |
Chlorophytum comosus |
Liliaceae |
لوبلیا |
Lobelia erinus |
Lobeliaceae |
زنگولهای یا ابوتیلون، افرای گلدار، فانوس چینی، برگ نمدی |
Abutilo megapotamicum |
Malvaceae |
مارانتا |
Maranta leuconeura |
Marantaceae |
کالاته آ |
Calathea zebrine |
Marantaceae |
درخت انجیر |
Ficus carica |
Moraceae |
درخت کائوچو |
Ficus elastica |
Moraceae |
موز |
Musa |
Musaceae |
مرغ بهشت |
Strelitzia reginae |
Musaceae |
هلی کونیا |
Heliconia |
Musaceae |
سینره آ |
Eucalyptus cinerea |
Myrtaceae |
نیلوفر آبی |
Nymphaea capensis |
Nymphaeaceae |
یاس رازقی |
Jasminum sambac |
Oleaceae |
نام فارسی |
نام علمی |
تیره |
گل میمونی |
Antirrhinum majus L. |
Scrophulariaceae |
گل ابری |
Agreatum houstonisum |
Compositae |
مینای چمنی |
L. Bellis perennis |
Compositae |
همیشه بهار |
Calandula officinalis |
Compositae |
گل ستارهای |
Cosmos spp. |
Compositae |
سیلن |
Silene pendul |
Caryophylaceae |
گل حنا |
Impatien spp. |
Impatien spp. |
گل گندم |
L. Centaurea |
Compositae |
زلف عروس یا افروز |
Amaranthus spp. |
Amaranthaceae |
اطلسی |
hybrida Hort ×Petunia |
Solanaceae |
جعفری |
Tagetes spp. |
Compositae |
بنفشه |
Viola spp. |
Violaceae |
آهار |
Zinnia spp. |
Compositae |
تاجالملوک |
Aquilegia L . hybrid |
Ranunculaceae |
رعنا زیبا ( گل شاد ) |
Gaillardia spp. |
Compositae |
گازانیا |
Gazania splendens |
Compositae |
زباندرقفا |
Delphinium L. |
Ranunculaceae |
نازآفتابی ( خرفهزینتی ) |
Portulaca grandiflora |
Portulacaceae |
مینای دائم ( آستر، مینای چینی یا ستارهای ) |
Aster spp |
compositae |
استکانی |
Campanula .sp |
Companulaceae |
قرنفل |
Dianthus barbatus |
Caryophyllaceae |
خیری ( شب بوی خیری ) |
Cheiranthus cheiriیاErysimum cheiri |
Crucifera |
گل انگشتانه |
Digitalis purpura |
Scrophulariaceae |
آلاله |
Ranunculus asiaticus |
Ranunculaceae |
آلسترومریا ( سوسن پرویی ) |
Alstroemeria L. hybrids |
Alstromeriaceae ( Liliaceae / Amaryllidaceae ) |
اختر |
Canna × generalis |
Cannaceae |
کوکب |
Dahlia sp |
Compositae |
فریزیا |
Freesi ×hybrida |
Iridaceae |
گلایول |
Gladiolus sp |
Iridaceae |
سنبل |
Hyacinthus orientalis L |
Liliaceae |
زنبق |
Iris sp |
Iridaceae |
زنبق رشتی |
Hemerocalis |
Liliaceae |
سوسن |
Lilium.sp |
Liliaceae |
نرگس |
Narcissus sp |
Amaryllidaceae |
آماریلیس |
Amaryllis |
Amaryllidaceae |
خورشیدی
|
Cilivia miniata |
Amaryllidaceae |
همانتوس |
Haemanthus kathrinae |
Amaryllidaceae |
مریم |
Polianthes tuberosal |
Agavaceae |
لاله |
Tulipa gesneriana |
Liliaceae |
آنتوریوم |
Anthurium |
Araceae |
داوودی |
Dendranthema × grandiflorum |
Compositae |
میخک |
Dianthus caryophyllus |
Caryophyllaceae |
لیزیانتوس |
Lisianthus russelianus - Eustoma grandiflorum |
Gestianaceae |
کاله شیپوری |
Zantedeschia spp. |
Araceae |
بگونیا |
Begonia sp |
Begoniaceae |
کالادیوم |
Caladium candidum |
Araceae |
کلرودندروم |
Clerodendrum sp |
Verbenaceae |
سیکلامن ( نگونسار ) |
Cyclamen persicum Mill |
Primulaceae |
مگس خوار ( مگس گیر ) |
Dionaea muscipula Ellis |
Droseraceae |
گل کاغذی |
Bougainvillea sp |
Nyctaginaceae |
بنت قنسول |
Euphorbia( poinsettia) pulcherrima wild |
Euphorbiaceae |
گل آویز |
Fuchia sp |
Onagraceae |
گل پامچال |
Primula sp |
Primulaceae |
ختمی |
Hibiscus rosa - sinensis |
Papaveraceae |
سینرر |
Pericallis × hybrid |
Compositae |
بنفشه آفریقایی |
Saintpaulia ionantha |
Gesneriaceae |
آزالیا ( خرزهره هندی ) |
Azalea |
Ericaceae |
رز |
Rosa sp |
Rosaceae |
درخت سه رنگ |
Photinia semilata |
Rosaceae |
ژربرا ( گلتاب ) |
Gerebera sp |
Compositae |
آفلاندرا |
Louisse .Aphelandra squarrosa var |
Acanthaceae |
فیتونیا |
Fittonia verschaffeltii |
Acanthaceae |
مشعلی |
Jacobinia carnta |
Acanthaceae |
هیپوستس |
Hypoestes sanguinolenta |
Acanthaceae |
پاچیستاچیس |
Pachystachys lutea |
Acanthaceae |
کارپوبروتوس |
carpobrotus edulis |
Aizoaceae |
آمارانتوس |
Amaranthus tricolor |
Amaranthaceae |
تاج خروسی |
Celosia argentea |
Amaranthaceae |
ایریزین |
Tresine herbstii |
Amaranthaceae |
آلترنانترا |
Alternanthera bettzickiana |
Amaranthaceae |
گل تکمه ای |
Gomphrena globosa |
Amaranthaceae |
خرزهره |
Nerium oleander |
Apocynaceae |
پیچ تلگرافی |
Vinca minor |
Apocynaceae |
پروانش |
Vinca rosea |
Apocynaceae |
آلوکازیا یا بابا آدم |
Alocasis marcrorhiza |
Araceae |
آنتوریوم |
Anthurium andraeanum |
Araceae |
کالادیوم |
Caladium candidum |
Araceae |
دیفن باخیا |
Dieffenbachia |
Araceae |
فیلودندرون یا برگ انجیری |
Philodendrom spp. |
Araceae |
پوتوس ابلق |
Scindapsus aureus |
Araceae |
اسپتی فیلوم یا برگ قاشقی |
Spathiphyllum |
Araceae |
آگلئونما |
Aglaonema commutatum |
Araceae |
پاپیتال یا عشقه |
Hedera helix |
Araliaceae |
|
مرحل? اول:
ظرف مورد نظر ار انتخاب کرده، آنرا تمیز و خشک می کنیم. یک لایه سنگریزه داخل ظرف می ریزیم. سعی می کنیم مقدار بیشتری از سنگریزه ها به یک سمت دیواره ظرف متمایل باشند. این کار به زهکشی بهتر کمک می کند.
زهکشی مناسب ضروری است رای اینکه مطمئن شویم که خاک بیش از حد اشباع نشود که باعث شود ریشه پوسیده شود و گیاه شما از بین برود. میزان مواد زهکشی بستگی به اندازه و شکل ظرف دارد. با توجه به انداز? ظرف شما می توانید که لایه 1 اینچی از مواد را در ته ظرف پخش کنید، بطوریکه تمام ظرف را بپوشاند. (کوچکترین حالت) برای ظرفهای عمیق یا بزرگ حتی لایه ای تا 3 اینچ نیز ممکن است مورد استفاه قرار بگیرد.
گاهی قبل از لایه سنگریزه، لایه نازکی از خزه در ته ظرف قرار می دهند.
مرحل? دوم:
برای جذب بوهای ناخوشایندی که موقع آبیاری ایجاد می شود لایه نازکی از زغال روی لایه سنگریزه های می ریزیم.
مرحل? سوم:
قرار بودن یک لایه مواد غیر طبیعی روی زهکش لایه ای را ایجاد می کند که از فرو نشستن خاک و از بین رفتن توانایی آن برای زهکشی جلوگیری می کند. مواردی مثل پارچه های پرده ای فایبر گلاس، جورابهای زنانه نایلونی یا پرده دور انداختنی، موارد خوبی هستند. چون دارای خلل و فرج کافی برای عبور آب هستند که هم خاک و ذرات را نگه می دارند و هم زود فاس نمی شوند.
گاهی از خزه اسفاگنوم نیز به این منظور استفاده می شود.
مرحل? چهارم:
به مقدار کافی خاکی تمیز و استرلیزه شده که تقریباً 5/1 تا 4/1 حجم ظرف را پر می کند، اضافه می کنیم. برای دادن جلوه بیشتر به تراریوم، خاک را بطور مسطح در ظرف نمی ریزیم، بلکه آنرا شیبدار و تپه مانند می ریزیم تا گیاهان در سطوح مختلف قرار گیرند. خاک را از پشت به سمت جلو شیبدار کنید. معمولاً اختلاق سطح بین خاک جلو خاک عقب 1 تا 2/1 اینچ می باشد. اگر چه، اگر تراریوم دایره ای است، شما می توانید سطح صافی را برای کشت داشته باشید.
می توان از خاکهای گلدانی بسته بندی شده که استرلیزه هم هستند استفاده کرد یا اینکه از مخلوط خاک باغچه و پیت ماس محیط کشت را تهیه کرد.
خاک باید نرم، دارای زهکشی خوب و بدون کود باشد.
برای تراریوم نواحی گرمسیری با گیاهان شاخ و برگدار، یک قسمت خاک، یک قسمت پیت ماس و یک قسمت پرلیت استفاده کنید. اگر شما می خواهید یک باغ کاکتوس ایجاد کنید از خاک زبر که از یک قسمت خاک و یک قسمت شن تشکیل شده است استفاده کنید.
برای از بین بردن عوامل بیماری زا در خاک تهیه شده می توان به روش زیر عمل کرد:
ابتدا خاک را مرطوب کرده و در سینی بزرگ پهن کنید. سپس آنرا تحت دمای 200 درجه فارنهایت به مدت 20 دقیقه قرار دهید. هر 5 دقیقه یکبار نیز خاک را به هم بزنید. به این ترتیب خاک استرلیزه خواهد شد.
خاک ورد استفاده تان را قبل از استفاده مورد آزمایش قرار دهید، به این صورت که آنرا با دست فشار دهید، اگر به راحتی فشرده شود مقداری پرلیت و وری کولات برای کمک به زهکشی به خاک اضافه کنید.
خاکی که به تراریوم اضافه می شود نسبتاً خشک باشد، در غیر اینصورت به دیواره ها می چسبد.
خیلی از اوقات خاک می تواند با طراوت شود به وسیله بریدن لایه بالایی خاک و اضافه کردن خاک تازه.
مرحله پنجم:
بعد از تهیه محیط کشت و قرار دادن در ظرف، نوبت به انتخاب و کاشت گیاهان می رسد.
دنبال گیاهانی باشد که رشد کم و برگهای کوچک داشته باشند. برای تهیه تراریوم،گیاهانی باید انتخاب شوند که علاوه بر دارا بودن شاخ و برگ زیبا، رشد کندی داشته باشند. همچنین توانایی تحمل رطوبت زیاد هوا و خاک، و نور کم را هم داشته باشند. ما در تراریوم گیاهانی را می توانیم پرورش دهیم که به درجه رطوبت بالایی،نیاز دارند. که در غیر اینصورت در هوای خشک خانه این گیاهان از بین می روند.
تعدادی از گیاهانی که می توان از آنها در تهیه تراریوم استفاده کرد عبارتند از : کالاته آ، پیرومیا، سرخس، فیتونیا، پتوس، کاماادورا، سارانتا، کراسولا یا گیاهانی مثل بنفشه، توت فرنگی وحشی و ...
کاکتوس، گیاهان گلدار گرمسیری یا یک ترکیب از گیاهان رنگارنگ برای استفاده در تراریوم مناسب هستند. گیاهان به رشد پیوسته و آرام نیاز دارند، همچنین باید توانایی همزیستی با گیاهان همراهشان را در شرایط یکسان داشته باشند. هرگز از ترکیبی از گیاهان که نیازهای رشد مختلفی دارند استفاده نکنید. گیاهانی را انتخاب کنید که از لحاظ واریته، اندازه، بافت و رنگ احتیاجاتشان مشابه یکدیگر باشد.
بهتر است گیاهانی مورد استفاده قرار بگیرند که از لحاظ اندازه مناسب برای ظرف انتخاب شده باشند. گیاهانی که دارای رشد کم هستند به دستکاری و نگهداری کمی نیاز دارند. اگر شما می خواهید که توجه بیشتری به آنها داشته باشید می توانید گیاهانی که رشد بیشتری دارند را آزمایش کنید. آنها به تربیت بیشتر و مداوم نیاز دارند اما شما می توانید تنوع بیشتری در تراریوم خود داشته باشید.
اگر ظرف تراریوم طوری است که تمام سطوح شفاف بوده و دارای دید است باید گیاهان بزرگتر را نزدیک به مرکز کاشت. اما اگر فقط 2 یا 3 سطح آن دیده می شود، گیاهان بلند تر باید در قسمت دیواره پشتی جای داده شوند .
ترتیب گیاهان را بوسیله حرکت آنها در داخل ظرف (اگر دهانه ظرف بزرگ باشد) یا محل بازی که اندازه آن مشابه تراریوم باشد تعین کرد .
گیاهان نباید خیلی نزدیک هم کاشته شوند، بلکه باید فضای کافی برای هر کدام از آنها در نظر گرفته شود.گیاه باید طوری مستقر شود که پایه گیاه همسطح سطح بالای خاک باشد . اجازه ندهید که پایه گیاه بالاتر از سطح خاک قرار گیرد.
گیاهان گرمسیری و جنگلی در تراریوم بسته ویا دریچه دارمورد استفاده قرار بگیرد. گیاهان آبدار و شاداب در ظرفهای باز مورد استفاده قرار بگیرد .
بسیار مهم است که گیاهان فاقد حشره یا بیماری باشند .هر برگ آسیب دیده یا زرد یا هر برگی که نشان از آسیب حشره یا بیماری دارد را فوراً جا به جا کنید.اگر بیماری برای شما دارای اهمیت است گیاهان را در یک بسته پلاستیکی برای دو هفته قبل از کاشت در تراریوم قرار دهید، اگر بیماری وجود داشته باشد روی شاخ و برگ و ساقه نمایان می شود. سریعا گیاه را در ظرف بکارید، تا ریشه های بدون حفاظ خشک نشوند .
وقتی در یک ظرف با دهانه عریض کشت می کنید از قاشق برای در آوردن خاک استفاده کنید. اگر از ظرفی با دهانه باریک استفاده می کنید باید روشی برای قرار دادن گیاه در تراریوم ایجاد کنید. برای وارد کردن نباتاتی که ریشه آنها بزرگ است آنها را داخل کاغذ یا پارچه پیچانده و فرم می دهند . از یک انبر بلند و باریک یا چوبی که انتهای آن سیم حلقوی بسته شده است استفاده کنید. با این چوب چاله را قبل از کاشت حفر کنید و بعد از کاشت چاله را پر کنید و اطراف آن را به آرامی فشار دهید . ک چوب بلند که انتهای آن یک چوب پنبه قرار دارد وسیله مناسبی برای محکم کردن خاک اطراف گیاه است .
بر خلاف باغ لازم نیست که ریشه ها را شل و نرم کنید. در تراریوم نمی خواهیم که گیاهان رشد سریع داشته باشند و باقی ماندن ریشه ها به صورت گلوله ای متراکم باعث می شود که رشد گیاهان آهسته باشد .
مرحله ششم :
بعد از کاشت گیاهان، می توان تراریوم را با استفاده از تخته سنگ، چوب شکسته، خزه و چیزهای دیگر تزئین کنیم. با این عمل یک دنیای کوچک زندگی گیاهی ترسیم می شود.
مرحله هفتم :
ظرف را با در پوش یا سینی شیشه ای بپوشانید. در این مرحله ارتباط با محیط قطع می شود و جنگل بارانی مینیاتوری ایجاد می شود .
مرحله هشتم :
هر گیاهی را که شروع به پوسیدگی می کند جابجا کنید . پوسیدگی معمولاً در اثر رطوبت زیاد بوجود می آید. اگر این اتفاق در تراریوم بسته بیفتد در پوش را حرکت دهید تا ظرف خشک شود. تراریوم بسته را در هفته اول بعد ازکاشت در نظر بگیرید. در این زمان غالباً بیماریها شروع می گردد. هر برگی که می میرد یا گیاهی که شروع به پوسیدگی می کند باید سریع از بین برود قبل از اینکه مشکل به سایر گیاهان نیز سرایت کند. در بیشتر حالات، بعد از چند هفته تراریوم استقرار پیدا می کند و خطر بیماری ها کاهش پیدا می کند .
نظارت خود را برای برگهایی که می افتد و یا هر قسمتی از گیاه که دچار پوسیدگی می شود ادامه دهید.
کود:
عدم موفقیت بسیاری از تراریوم ها در نتیجه کود بیش از اندازه می باشد . کمتر از یک سال بعد از کاشت برنامه ای برای کود دادن نداشته باشید .اگر گیاهان به زردی گراییده شوند و با قدرت رشدشان بدون هیچ دلیل مشخصی کم شود، کود سبکی که به صورت محلول با آب است به نسبت 4/1 گیاهان خانگی داده شود .
آبیاری :
پس از کاشت، گیاهان را با اسپری آبیاری کرده، که در این صورت برگهای آنها نیز تمیز می شوند. آبیاری شدید باعث از بین رفتن گیاهان می شود. هیچگاه آب را به طور مستقیم روی تراریوم نریزید، زیرا محلی برای زهکشی که آب از آن خارج شود وجود ندارد. آب به مقداری اضافه کنید که فقط خاک مرطوب شود. هیچگاه آب جمع شده در زیر لایه سنگریزه نداشته باشید. زیرا آب باعث خواهد شد که ریشه گیاه دچار پوسیدگی شود. وقتی که کناره های ظرف خشک هستند و هیچ رطوبتی در کناره ها آشکار نیست، مقدار کمی آب اضافه کنید .
اگر در اثر آبیاری زیاد فضای داخل ظرف مه آلود شود ،در ظرف را بر می داریم تا آب اضافی تبخیر شود، سپس در ظرف را می گذاریم .
وقتی که گیاهان برای اولین بار در تراریوم کاشته می شوند، تراریوم شروع به ایجاد آب و هوای مناسب گیاه می کند. گیاهان رطوبت را از برگهایشان از دست می دهند که روی شیشه متمرکز می شود و دوباره به خاک بر می گردد. این چرخه باعث می شود که تراریوم برای مدتها احتیاج به آبیاری نداشته باشد. در تراریوم های بسته فاصله آبیاری می تواند 1 ماه یا بیشتر باشد. در بیشترین حالت، به آبیاری در هر دو هفته یک بار نیاز دارید، که این به شرایط بستگی دارد .
نور :
تراریوم را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید. اجازه تابش مستقیم باعث افزایش درجه حرارت داخل تراریوم می شود و باعث سوختگی گیاه خواهد شد .
تراریوم را در جایی قرار دهید که نور غیر مستقیم کافی داشته باشد. پشت پنجره های شمالی بهترین مکان خواهد بود بیشتر گیاهان که برای تراریوم مناسب هستند به نور بیش از اندازه نیاز ندارند، اما مقدار نور باید خوب باشد اگر تراریوم در محلی قرار دارد که نور در آنجا پایین است، نور مصنوعی اضافه کنید. یک لامپ w 100 در داخل تراریوم و یا لامپ فلوراسنت بالای تراریوم می تواند مفید باشد. در جایی که نور بیرونی ضعیف است، نور مصنوعی را 16 تا 18 ساعت در روز داشته باشید.
برای اینکه گیاهان بر اثر نور به یک سمت خم نشوند باید جای ظرف را هر چند وقت یک بار تغییرداد و جهت آن را نسبت به نور عوض کرد.
برای آنکه بتوان در مدت کوتاهتری بوته های سالم و قوی برای پایه بدست آوزد یا در نبودن پایه برای پیوند یکی از اقسام گل سرخ را زیاد کرد ، قلمه زدن را انتخاب کرده اند .
قلمه بعضی از نژادها و اقسام گل سرخ با کمال سهولت نتیجه می دهد و در مدت کوتاهی ریشه میدهد و با این وسیله میتوان تعدادی از یک قسم یا جور بدست آورد .
بین جنسها و اقسام مختلف گل سرخ آنها که برای قلمه زدن مناسبند بشرح زیرمی باشند:
1 – گل سرخ های بنگال ( Rosier du Bengale ).
2 – گل سرخ های جزیره بوربون(Rosier de lile Boorbon ).
3 – گل سرخ های منگوله و دو رگه های آن
4 – گل سرخ های چای( Rosier adeur de the ) و چند جور از دو رگه های آن.
5–انواع گل سرخهای پولیانتا(RosierPolyantha Moltiflore).
6 – گل سرخ های پُر گل ویشور(Wichuriana Multiflore ) .
بوته ای که از قلمه گل سرخ حاصل میشود چون همه قسمتهایش از یک قسم یا جور است یک خاصیت دارد و آن اینست که مانند پیوندهای روی نسترن باغبان مجبورنیست دائمآ مواظب گرفتن و حذف پاجوشهائی که از ریشه میروید باشد تا بوته ها راضعیف و خراب نسازد.
ولی از طرفی تعداد بوته ای را که بوسیله قلمه می توان از یک بوته بدست آورد چند برابر کمتر از آنست که بوسیله پیوند ممکن است حاصل نمود . زیرا از هر چشمه ساقه یک پیوند میتوان گرفت ، در صورتیکه ساقه ای را که برای قلمه انتخاب میکنند باید دست کم چند چشمه داشته باشد ، باضافه غالبآ ریشه اقسامی که آنرا بوسیله قلمه زیاد کرده اند دوام زیادی نداشته و بالاخره بیشتر از جورهای گل سرخ را بوسیله قلمه نمی توان زیاد کرد. بهترین زمان برای قلمه زدن گل سرخ اواخرتابستان (شهریورماه) است . در این ماه شاخه هائیرا که مغزش چوبی شده با قیچی باغبانی چیده بقطعات 10 تا 15 سانتیمتری تقسیم میکنند، بطوریکه ابتداء و انتهای هر شاخه یک چشمه داشته باشد .
بعد برگهای شاخه را بقسمی با قیچی می چینند که یک تا دو سانتیمتر از دم برگها بساقه بماند ، قلمه ها را در گلدان یا تغار و یا جعبه مخصوص قلمه که از چهارپنجم شن نرم شسته و یک پنجم خاک تازه باغچه و خاک برگ پُر شده بفواصل 2 تا 3 سانتیمتر پهلوی هم فرو کرده و اگر هوا متغیر و نامساعد باشد روی آنها را حباب شیشه ای می گذارند و یا نایلون می کشند .
مدتهاست که هورمونهائی برای تسریع در ریشه کردن قلمه ها ساخته شده که ممکن است قبل از آنکه قلمه ها را در خاک فرو کنند ، باندازه دو سانتیمتر از ساقه ها را یکی دو روز در محلولی از آن هورمون گذارده بعد در خاک فرو کنند تا زودتر ریشه کرده به نتیجع برسد . زمستان باید قلمه ها را زیر شاسی یا نقاط کم آفتاب گلخانه گذاشت. بهار سال بعد که قلمه ها ریشه کرده و از هرکدام شاخه های تازه بیرون آمد ، آنها را به آهستگی بطوری که نرمه ریشه ها صدمه نبیند از خاک بیرون آورده در محل مخصوص بآن میکارند .
.: Weblog Themes By Pichak :.