گیاه بالارونده پیچ امین الدوله

نام علمی: Lonicera Japonica

نام انگلیسی: Japanese honeysuckle

پیچ امین الدوله

گیاهی است بالارونده و همیشه سبز و آشنا، که در بیشتر منازل قدیمی برای پوشش آلاچیق، چَپَر، داربست های چوبی از آن استفاده می کردند.  به ارتفاع 10 متر نیز می رسد. گل های سفید رنگی تولید می کند که با گذر زمان زرد رنگ می شوند و عطری شبیه وانیل دارند و طعم شیرینی در انتهای خود دارند.

 معمولاً میوه های این گیاه سیاه و گرد هستند.

برگ ها مخالف هم، بیضی ساده با طول 8-3 سانتیمتر و عرضی 3-2 سانتیمتر است.

استفاده از این گیاه برای پوشش گیاهی نیز رایج است. اگر شرایط محیطی مناسب باشد این گیاه، گیاهی مهاجم می شود.

نیازمندی های محیطی

خاک:

پیچ امین الدوله به بیشتر خاک ها سازگار است و به خوبی رشد می کند. خاک لومی با زهکش خوب ایده آل است.

آبیاری:

یاس امین الدوله به خشکی مقاوم است ولی گلدهی کم می شود، خاک غرقابی هم باعث ریزش گل ها و زرد شدن برگ ها می شود. آبیاری منظم (صبر کنید تا سطح خاک رطوبت خود را از دست بدهد) باعث رشد و گلدهی بهتر می شود. در زمستان آبیاری کمتر شود.

نور:
یاس امین الدوله در نور کامل (روزی 8-6 ساعت نور مستقیم آفتاب) گلدهی مناسبی دارد. به مکان های سایه سازگاری خوبی دارد فقط گلدهی کم می شود. در تابستان های گرم گیاه گلدانی را در مکانی قرار دهید که نور مستقیم آفتاب ظهر به بعد به گلدان نتابد.

دما:

در صورت محفوظ بودن ریشه ها، هم یخبندان شدید  و هم گرمای شدید تابستان را تحمل می کند.

تکثیر:

روش متداول تکثیر پیچ امین الدوله استفاده از قلمه است. با بذر هم می توان گیاه را تکثیر کرد. خوابانیدن ساقه های بلند، راه دیگر تکثیر این گیاه هست. در بهار و تابستان قلمه های حداقل 10 سانتیمتر را از نوک ساقه هایی که تازه رشد کرده اند تهیه می کنند. یا در اوایل زمستان قلمه های چوبی 25 سانتی را برای تکثیر استفاده می کنند.

هرس:

یاس امین الدوله را به منظور پوششی سایه دار مثل آلاچیق می توان تربیت و هرس فرم کرد. همچنین قطع شاخه های قدیمی و شاخه های خشک شده، باعث جوان شدن گیاه و گلدهی بیشتر می شود.

***پلاخور، شونگ، شن و پیچ امین الدوله نام های فارسی است که برای تعدادی از گونه های جنس Lonicera به کار رفته است.

اکثر نمونه هایی که در ایران نیز مورد کشت و کار قرار گرفته اند  و به نام پیچ امین الدوله شناخته می شوند  ازگونه  Lonicera Japonica هستند. هر چند گونه های شبیه  دیگر از این جنس را هم میتوان پیچ امین الدوله نامید.

گیاه آپارتمانی نخل اِریکا

نام علمی: Dypsis lutescens

نام انگلیسی: Bamboo palm, Golden cane palm, Areca palm

اِریکا

این گیاه  بومی ماداگاسکار است و به خانواده  Arecaceaeتعلق دارد. در مناطق گرمسیری و مرطوب، به عنوان درخت یا درختچه ای زینتی در باغ و حیاط خانه ها کاشته می شود و می تواند 12-6 متر رشد کند. در مناطق دیگر به عنوان گیاهی آپارتمانی پرورش داده می شود.

نخل اریکا چندین ساقه دارد که از تعداد زیادی پوسته تشکیل شده اند. به بیان دیگر این پوسته ها بر روی هم قرار گرفته اند و ساقه گیاه را شکل داده اند. از ساقه ها، دمبرگ ها بیرون زده و هر برگ از تعداد زیادی برگچه تشکیل می شود. با بزرگ شدن برگ، تعداد برگچه ها بیشتر می شود.

ساقه گل در گیاهان بالغ و در شرایط مساعد آب و هوایی از زیر پوسته ساقه های اصلی بیرون می آید. ساقه گل زرد- سبز است و میوه هایی زرد به قطر 2 سانتیمتر تولید می کند.

استفاده از نخل اریکای گلدانی در منازل علاوه بر زیبایی تصفیه کننده هوا نیز هست.

نیازمندی های محیطی نخل اریکا در شرایط آپارتمانی

خاک:

خاک کمی اسیدی را دوست دارد و به خاکی سبک و زهکشی عالی نیاز دارد. بنابراین استفاده از شن و پیت ماس و خاک برگ، بستری مناسب برای این گیاه ایجاد می کند. اریکا گیاهی است کم توقع، در صورت کوددهی، غلظت کود را کاهش دهید.

آبیاری:

استفاده از آب سبک برای این گیاه باعث حفظ کیفیت برگ ها می شود.

اگر خاک شما سبک و زهکش خوبی دارد، آبیاری کامل و مرتب داشته باشید. مخصوصاً در تابستان یا هوای گرم که تبخیر زیادی از  برگ ها صورت می گیرد. (اریکا به عنوان یک مرطوب کننده هوای طبیعی شناخته می شود.)

اگر زهکش خاک خوب نیست و آب به سرعت خارج نمی شود، آبیاری را کم کنید. غرقابی شدن خاک منجر به پوسیدگی ریشه می شود.

دما:

نخل اریکای بالغ کاشت شده در فضای آزاد، تا دمای6 درجه زیر صفر را هم تحمل می کند ولی اریکای گلدانی به سرما حساس تر است و بعضی از برگسارهای آن سیاه خواهد شد و گیاه از بین می رود. دمای تا 35 درجه سانتیگراد را می تواند تحمل کند در صورتی که به خوبی آن را آب داد اما به هر حال محیط گرم موجب زرد شدن برگ ها به خصوص نوک آنها خواهد شد. دمای ایده آل این گیاه 26-18 است.

نور:

با اینکه اریکای کاشته شده در بیرون نور خورشید را به خوبی تحمل می کند، گیاه آپارتمانی اریکا را از نور مستقیم آفتاب پشت شیشه دور کنید

و در محلی که پرنور است بگذارید.

تکثیر:

غیر از بذر که معمولاً در گیاهان آپارتمانی تشکیل نمی شود، بهترین روش تکثیر، جداسازی پاجوش ها از کنار گیاه مادری است.

آفات و بیماری ها:

لکه برگی قارچی از جمله مشکلات این گیاه است که زخم هایی به رنگ قهوه ای قرمز تا مشکی در تمامی سطوح برگ ها ایجاد می شود.

بلایت بیماری دیگری است که می تواند منجر به بروز لکه هایی نامنظم با شکل های مختلف به رنگ کرم تا خاکستری رنگ با حاشیه قهوه ای تیره شود. عدم آبیاری بیش از اندازه، تهویه مناسب هوای محیط، عدم مرطوب ماندن برگسار گیاه، استفاده از بستر خاکی ضدعفونی شده از جمله راه های جلوگیری از شیوع بیماری های قارچی است و در صورت شیوع فراگیر آن بهتر است که از سموم قارچکُش استفاده شود.

حشرات سپردار از جمله آفات نخل اریکا است که به صورت لکه های قهوه ای کرم رنگ بر روی ساقه و برگ های گیاه به وجود می آید و از شیره گیاه تغذیه کرده و شدت حمله آنان موجب خشک و زرد شدن برگ ها خواهد شد.

گیاه بالارونده پیچ شرابی (پیچ امین الدوله شرابی)

نام علمی: Lonicera sempervirens

نام انگلیسی: Coral honey suckle, Trumpet honey suckle, Woodbine

پیچ شرابی

پیچ شرابی گیاه گلدار ظریف و زیبایی است که هم می تواند بالارونده و زینت دهنده تیرهای آلاچیق و سردرهای ورودی گردد که و هم می توان آن را به عنوان پوشش بخشی از زمین باغچه به کار برد. پیچ شرابی جاذب مرغ های مگس خوار است.

خانواده: آقطیان یا تیره شوند (Caprifoliaceae)

ارتفاع: شاخه های پیچ شرابی به 1 الی 6 متر می رسد.

برگ: برگ ها، نرم، صاف، بیضی وار و متقابل روی شاخه هستند؛ جفت برگ هایی که بلافاصله پشت گل روییده اند از قاعده بهم متصل هستند و شکل جالب بیضی واری به خود می گیرند. شاخ? پوسته پوسته پیچ شرابی به رنگه نارنجی و قهوه ای است.

گل: گل های پیچ شرابی، ترومپت های مینیاتوری هستند و گلبرگ هایی دارند که از بیرون قرمز و از داخل به رنگ زرد هستند. در 2 یا 4 دسته پنج تایی سر هر شاخه می رویند و با تمام شدن گل میوه های ظریف آلبالو شکل سرخ بر شاخه ظاهر می شود.

نیازمندی های محیطی

خاک: به بیشتر خاک ها سازگار است و به خوبی رشد می کند. خاک لومی با زهکش خوب ایده آل است.

آبیاری: کمی خشکی را تحمل می کند. ولی گلدهی کم می شود، خاک غرقابی هم باعث ریزش گل ها و زرد شدن برگ ها می شود. آبیاری منظم (صبر کنید تا سطح خاک رطوبت خود را از دست بدهد.) باعث رشد و گلدهی بهتر می شود. در زمستان آبیاری شود ولی کمتر.

نور: در نور کامل (روزی 8-6 ساعت نور مستقیم آفتاب) گلدهی مناسبی دارد. در مکان های نیمه سایه هم رشد می کند فقط گلدهی کم می شود.

در تابستان های گرم گیاه گلدانی را در مکانی قرار دهید که نور مستقیم آفتاب ظهر به بعد به گلدان نتابد.

دما: در صورت محفوظ بودن ریشه ها، هم یخبندان شدید را تحمل می کند هم گرمای شدید تابستان را.

تکثیر: روش متداول استفاده از قلمه هست. در بهار و تابستان قلمه های حداقل 10 سانتیمتر را از نوک ساقه هایی که تازه رشد کرده اند تهیه می کنند. یا در اوایل زمستان قلمه های چوبی 25 سانتی را برای تکثیر استفاده می کنند.

با بذر هم می توان گیاه را تکثیر کرد. خوابانیدن ساقه های بلند، راه دیگر تکثیر گیاه هست.

هرس: بعد از فصل گلدهی، برای شکل دهی و کنترل رشد گیاه، هرس فرم کنید. شاخه های قدیمی و شاخه های خشک شده را قطع کنید. این هرس باعث جوان شدن گیاه و گلدهی بیشتر می شود.

**** نام علمی این گیاه از نام ریاضیدان و پزشک برجسته آلمانی آدام لونیسر (1528 – 1586)  گرفته شده که علاقه اصلی او گیاه شناسی بود؛ اما در فارسی آن را به پلاخور، شونگ، شن و پیچ امین الدوله می شناسند که برای تعدادی از گونه های جنس Lonicera به کار رفته است (فرهنگ نام های گیاهان ایرانی نوشته ولی ا.. مظفریان).

اکثر نمونه هایی که در ایران نیز مورد کشت و کار قرار گرفته اند  و به نام پیچ امین الدوله شناخته می شوند  ازگونه  Lonicera Japonica هستند. پیچ شرابی را هم می توان پیچ امین الدوله نامید.

Lonicera x brownie گونه ای دورگه تجاری (Cultivar: Dropmore Scarlet) است با نام انگلیسی Scarlet Trumpet Honeysuckle که شبیه Lonicera sempervirens است که رنگ گل های آن قرمز تند است.

مینای آفریقایی نقره ای

 نام علمی: Arctotis stoechadifolia

 نام انگلیسی: African Daisy, Silver arctoti

تیره: گل ستارگان یا آستراسه  Asteraceae 

منشاء: آفریقای جنوبی

زمان گلدهی: بهار تا تابستان

ویژگی ها: مینای آفریقایی گونه ای علفی، چندساله و بومی آفریقای جنوبی است. این گونه در زیست بوم طبیعی اولیه خود کمتر مورد توجه قرار گرفته و همزمان در نقاط دیگر با اقلیم مشابه از قبیل ایالات متحده (کالیفرنیا) واسترالیا گسترش یافته به طوری که از باغات و فضای سبز فراتر رفته و به صورت گیاهی سمی برای دام ها ایجاد خطر کرده است.

این گونه، گیاهی زینتی و پر طرفدار در اقلیم های با شرایط مساعد به عنوان گیاه پوششی به دلیل داشتن برگ های نقره ای و گل های آفتابگردانی زیبا به کار گرفته می شود. به شرایط محیطی مختلف سازگار بوده و گاهی به عنوان تثبیت کننده خاک در بعضی از مناطق مورد استفاده قرار می گیرد. مینای آفریقایی نقره ای قادر است که در شرایط سخت ساحلی با تابستان های داغ، شن های روان، بادهای شدید، افشانه آب و نمک و باران کم گسترش یابد.

ساقه ها ضخیم و دارای کرک، کمی چسبناک بوده و برگ ها معطر، نیزه ای شکل، دارای پارپهنک های عمیق هستند. ساقه در محلی که با خاک در تماس باشد ریشه دهی دارد. سرگل های بزرگ آن دارای گلچه های شعاعی کرمی– سفید یا برنزی که در سطح زیرین به رنگ قرمز یا خرمایی مایل به قرمز بوده و مرکز آن با گلچه های لوله ای بنفش یا سیاه پر شده است. سرگل در روز باز و در شب یا روزهای ابری بسته می شود. نگهداری از آن بسیار ساده است. ساقه ها و گل های ایستاده آن ارتفاعی به میزان  سانتیمتر 35 می گیرند.

بذرهای بزرگ و کرکدار پس از چند هفته از گلدهی رسیده و زمانی که از گل ها می ریزند به سادگی جمع آوری می شوند. بهتر است پس از گلدهی، سرگل ها چیده شود تا گلدهی جدید تحریک شود. در مناطق سردتر به عنوان گیاه یک ساله کشت می شود.

روش تکثیر: آناستفاده از قلمه چوب نرم (به سادگی ریشه دار می شود) و بذر است.

عادت رشدی: دارایعادت خوابیده بوده که گل ها و ساقه های آن فرم ایستاده را به آن می دهند.

میزان رشد: سریع، ارتفاع cm45و1?2 متر سطح پوشش

نیاز نوری: آفتاب کامل

خاک مطلوب:خاکی با زهکش مناسب

نیاز آبی:مقاوم به کم آبی است و نیاز آبی کمی دارد.

مقاومت به سرما:حساس به سرما،در دمای  زیر منفی 3 درجه گیاه خشک می شود.

گیاه باغی هورتانسیا (گل ادریسی)

نام علمی: Hydrangea macrophylla

نام انگلیسی: Bigleaf hydrangea, Hortensia

هورتانسیا

درختچه ای است با رشدی سریع از خانواده Hydrangeaceae، بومی چین و ژاپن است و می تواند تا ارتفاع بیش از 2 متر و به همین گستردگی رشد کند. این درختچه به خاطر گل آذین های بزرگ آن پرورش داده می شود.

رنگ گل ها آبی، قرمز، صورتی، ارغوانی روشن و ارغوانی تیره است که وابسته به اسیدیته(PH) خاک است. به طوری که در یک خاک اسیدی رنگ گل ها نزدیک به آبی و در یک خاک قلیایی، رنگ صورتی بیشتری دارد. این تغییر رنگ وابسته به جذب یون آلومینیوم توسط گیاه است.

رقم های تجاری زیادی از این گونه تولید شده همچون رقم Blushing Bride  که گل هایی سفید دارد. رقم های تجاری جدید امروزه دارای سایز های مختلف مثلاً پاکوتاه،  گل های بزرگ تر و گل های پر رنگ تری هستند. یا گل آذین هایی که بسیار بزرگ شده اند.

برگ ها پهن و به شکل تخم مرغ با لبه دندانه دار هستند. برگ ها متقابل بوده و قسمت زیرین آن در بعضی از گونه ها صاف و در بعضی دیگر دارای کرک است.

قابل ذکر است که جوانه های گل و برگ، سمی است (در بعضی از منابع تمام قسمت گیاه هورتانسیا سمی ذکر شده است) که باعث آماس پوست می گردد. از این رو توصیه می شود که به هنگام کار با هورتانسیا از دستکش  استفاده گردد.

نیازمندی های محیطی

خاک:                               

به خاکی غنی با زهکش مناسب نیاز دارد. خاکی که با وجود سبکی، رطوبت را هم در خود نگه دارد. بهتر است از خاک برگ در مخلوط خاکی گیاه استفاده شود.

هورتانسیا خاک اسیدی را دوست دارد. اسیدیته (PH) مناسب برای این گیاه 6 است. در این خاک رنگ گل ها به سمت رنگ آبی است. استفاده از آهک برای چنین خاک هایی باعث قلیایی شدن خاک و تغییر رنگ گل ها به رنگ صورتی است. و بالعکس در خاک قلیایی که رنگ گل ها متمایل به صورتی است استفاده از سولفات آلومینیوم، خاک را اسیدی میکند و باعث می شود رنگ گل ها، آبی یا نزدیک به آبی شود.

هورتانسیا با رنگ گل سفید، تغییر رنگ ندارد.

آبیاری:

این گیاه رطوبت دایمی را دوست دارد و خشکی کشیدن منجر به از بین رفتن آن می شود. از غرقابی کردن خاک این گیاه پرهیز کنید. این کار منجر به زرد شدن برگ ها و حتی از بین رفتن ریشه ها و نابودی گیاه می شود.

نور:

بهترین رشد و گلدهی این گیاه وقتی است که آفتاب صبح و سایه بعدازظهر را داشته باشد.

کمبود نور منجر به عدم گلدهی گیاه، ریزش گل ها، عدم باز شدن تمامی غنچه های روی یک دسته گل، رنگ پریدگی برگ ها و بلند شدن شاخه ها می شود. از طرفی زیاد بودن میزان نور مستقیم آفتاب منجر به سوختگی برگ ها و غنچه ها خواهد شد.

دما:
این گیاه در برابر سرمای شدید زمستانه مقاوم است. و گیاهی است که محیط خنک را می پسندد.

رشد گل های آن در دمای بیش از 22 درجه مطلوب نیست. گیاهی که گل آذینی پر از غنچه داشته باشد. در هوایی خنک تمامی این غنچه ها شکوفا شده و به گل تبدیل می شوند اما در دمای گرم تر و بیش از 22 درجه از میزان شکوفایی غنچه ها کاسته می شود.

کاهش سرما در میانه پاییز می تواند منجر به قهوه ای شدن گل ها و برگ ها و ریزش گل ها شود.

تکثیر:

با بذر می توان این گیاه را تکثیر کرد. ولی روش متداول با قلمه گیری است. قلمه ها بهتر است از ساقه های جوان که هنوز چوبی نشده اند در اواخر بهار و اوایل تابستان تهیه شود. قلمه ها را می توان از قسمت انتهایی ساقه به طول 15-10 سانتیمتر و با قطر حدود یک سانتیمتر تهیه کرد.

هرس:

غنچه های گل های هورتانسیا در ساقه های تولید شده سال قبل تشکیل می شوند و از طرفی در طی رشد گیاه هورتانسیا، ساقه های آن سرزنی می شوند تا رشد شاخه های جانبی تحریک شود. در نتیجه تیره ماه آخرین فرصت برای انجام عمل سرزنی این گیاه است.

هرس به غیر از شاخه خشکیده، بر روی شاخه های قدیمی گیاه صورت می گیرد تا به جوان سازی گیاه و رشد ساقه های جدید کمک کند.