شمشادخزری، شمشاد جنگلی

نام علمی: Buxus sempervirens, Buxus hyrcana

نام انگلیسی: Common Boxwood, American Boxwood

خانواده: شمشاد خزریان (Buxus)

شمشاد خزری

این گیاه درختچه خاص جنگل های شمال ایران است و در مناطق مختلف استان های گرگان و مازندران و گیلان می روید.

این گیاه عادت رشد درختچه ای دارد و به عنوان گیاهی برای مرزبندی و پرچین به کار می رود. هر چند که می تواند به درختی تا ارتفاع 10 متر هم برسد.

شاخه های آن با زاویه گسترده یا کم و بیش خمیده است.

برگ ها به صورت متقابل می روید و سطحی چرمی دارد. لبه های برگ ها بدون دندانه است و طولی در حدود 35-24 میلیمتر و عرض 14-10 میلیمتر دارند.

شکل برگ ها سرنیزه ای هست و در نیمه تحتانی پهن تر و به طرف انتها باریک می شوند. نوک برگ نسبتا کند و گرد است.

رنگ دو سطح برگ ها سبز تیره است و سطح فوقانی درخشان است.

گل ها فاقد ارزش زینتی است و گل سبز کم رنگ کوچک آن در فصل بهار شکوفا می شود.

سرعت رشد آن نسبت به گیاهانی که برای مرزبندی استفاده می شود کند است و در یک فصل رشد بسته به شرایط محیطی 15-5 سانتیمتر رشد می کند ولی به خاطر ساقه های چوبی سخت آن جالب ترین گیاه شکل پذیر برای شکل های توپر کروی و شکل های پرندگان است و همچنین با برگ های بافت نرم و لطیف، هر بیننده ای را به طرف خود می کشاند.

هفته آخر خرداد بهترین زمان هرس اول گیاه هست و مرحله دوم هرس را می توان در اوایل فصل پاییز انجام داد. به یاد داشته باشید که هرس را در زیر نور شدید آفتاب انجام ندهید.

برای خواص دارویی، برگ ها و پوست ریشه آن مصرف می شود و خواص درمانی تصفیه کننده خون، معرق، ملین، صفراآور، تب بر، گندزا و التیام بخش دارد و در موارد ترشح ناکافی صفرا، عفونت های مجاری صفراوی، درد های همراه با تب، روماتیسم، نقرس، سیفلیس، درد های عصبی، صرع، زخم های معمولی و عفونی مصرف می شود.

نیازمندی های محیطی

خاک:

به بیشتر خاک ها سازگار است و زهکش خوب احتیاج دارد. برای کوددهی استفاده از کود پوسیده دامی کافی است. گیاهان کاشته شده در گلدان هر 3-2 سال یکبار به گلدانی بزرگ تر احتیاج دارند.

آبیاری:

به آبیاری در حد معمول نیاز دارد. آبیاری متناوب در فصل رشد بطوری که خاک همیشه مرطوب بماند لازم است. خشکی کشیدن باعث تنش گیاه می شود. در فصل زمستان آبیاری را کاهش دهید تا حدی که خاک اطراف ریشه ها خشک نشود. در مناطقی با آب و هوای گرم، در ماه های گرم آبیاری را بیشتر باید کرد. کمبود رطوبت خاک باعث خشک شدن نوک برگ ها می شود.

نور:

در مکان های آفتابی، نیمسایه و تمام سایه به خوبی رشد می کند.

دما:

شمشاد خزری گیاهی همیشه سبز است که تا دمای منفی 20 درجه خشک نمی شود. در مناطق گرم حفظ رطوبت خاک بسیار مهم است.

تکثیر

با قلمه گیری از این گیاه می توان به راحتی گیاهان جدید بدست آورد. قلمه ها را می توان از چوب نرم، چوب نیمه سخت و چوب سخت تهیه کرد.

درخت کافور

نام علمی: Cinnamomum camphora

نام انگلیسی: Camphor tree

خانواده: برگ بویان (Lauraceae)

درخت کافور

این درخت به خاطر جلو? زیبای برگ‌ها در بهار و پاییز و کاربردش به عنوان سایبان بدلیل داشتن تاج گسترده و متراکم، هم برای کاشت در فضای سبز و هم در کنار خیابان مناسب است.

ارتفاع این درخت 12-6 متر و قطر تاج پوششی آن 20-10 متر است و درختی است با فرم تاج باز و شاخه‌های گسترده که به تدریج با بالا رفتن سن تاجی متراکم و کروی پیدا می‌کند. تنه، در بُن عریض ‌است و پوست قهوه‌ای روشن تا قرمز رنگ دارد.

در زمین‌های مرطوب، ریشه‌های این درخت بجای فرورفتن در عمق خاک در جستجوی رطوبت، از سطح خاک برآمده می‌شود و مزاحمت ایجاد می کند و به همین جهت، نهال‌های جوان درخت کافور را بهتر است در خاک‌های عمیق کاشته و آبیاری عمیق نمایند تا ریشه ها به عمق بستر کاشت برود.

برگ‌ها ساده، متناوب و کامل به درازای 10-5 سانتی‌متر و پهنای 4-2 سانتی‌متر، سطح فوقانی برگ‌ها رنگ سبز روشن براق و سطح تحتانی کمی کمرنگ‌تر است که در پاییز به رنگ مسی تبدیل می‌شود ولی برگ‌های تازه صورتی رنگ هستند. برگ ها معطر هستند و بوی کافور ساطع می‌کنند. کافور صنعتی از برگ‌ها و شاخه‌های این درخت استخراج می‌شود.

گل ها، توده‌های زرد ریز که از برگ‌ها کوتاه‌تر هستند و اهمیت زینتی چندانی ندارند (خرداد).

میوه‌ها دانه‌های سیاه به قطر یک سانتیمتر روی تخمدان کاسه‌مانند آویخته‌اند و اهمیت زینتی چندانی ندارند.

*این درخت به سختی جابه جا می شود.

**این درخت نسبت به آتش سوزی مقاوم است.

نیازمندی های محیطی

خاک:

مقاوم به انواع خاک ها از قبیل خاک های سنگین و قلیایی است. بهترین خاک، خاکی عمیق و شنی-لومی است که به آن کود دامی پوسیده اضافه شده باشد.

برای رشد بهتر هر پاییز به آن کود دامی داده شود. مقاومت آن به شوری متوسط است.

آبیاری:
درخت جوان به رطوبت زیاد نیاز دارد. درخت کافور به آبیاری عمیق نیاز دارد. درختان بالغ خشکی را تحمل می کنند.

نور:
در مکان های با نور مستقیم تا نیم سایه رشد می کند.

دما:
درختان بالغ تا سرمای منفی 10 درجه را تحمل می کنند ولی برای نهال های جوان دما نباید به صفر درجه برسد.

تکثیر:
با استفاده از قلمه های نیمه چوبی به طول 8 سانتیمتر که در فصل تابستان تهیه شده، می توان گیاه را تکثیر کرد.

گل پیازی زنبق رشتی

نام علمی: Hemerocallis fulva

نام انگلیسی: Orange Daylily

خانواده:   علف درختان (Xanthorrhoeaceae)

زنبق رشتی

رنگ های آتشین زنبق رشتی در بسیاری از مناطق کشور چشم ها را بسوی خود می کشد و گل های آن بسیار آشنا هستند. خصوصا در نواحی شمالی کشور در کنار رودخانه ها بسیار زیاد کاشته شده اند. زنبق رشتی بومی آسیا و از جنس سوسن یکروزه (Hemerocallis) است.

زنبق رشتی گیاهی علفی، چند ساله و خزان پذیر و دارای ساقه های ذخیره کننده از مواد غذایی (ریزوم) و ارتفاع آن بین 150-40 سانتیمتر است.

برگ های خطی شکل آن به طول 90-50 سانتیمتر است و پهنایی در حدود 12-5 سانتیمتر دارد.

گل های آن از شش گلبرگ تشکیل شده که از قسمت میانی باز می شوند. رنگ گل های آن نارنجی و یا نارنجی-قرمز است و بر روی ساقه های گل دهنده بلند و کشیده شکوفا می شوند. تعداد گل و غنچه ها بر روی ساقه گل دهنده زیاد و عمر هر گل فقط یک روز است.

فصل گلدهی زنبق رشتی تابستان است. اجزای این گیاه در کشسورهای آسیای شرقی در آشپزی کاربرد دارند

گونه Hemerocallis flava با نام انگلیسی Lemon Daylily بسیار شبیه گونه بالا است و رنگ گل های آن زرد و لیمویی است و آن را هم به نام زنبق رشتی می شناسند.

Lemon Daylily

نیازمندی های محیطی

خاک:

در تمام خاک هایی که زهکش خوب داشته باشد، به خوبی رشد می کند. همچنین این گیاه در خاک های فقیر هم رشد می کند.

آبیاری:

نیاز آبی آن متوسط است و زمانی باید آن را آب داد که سطح خاک رطوبت خود را از دست داده باشد.

نور:

برای گلدهی به نور کامل آفتاب نیاز دارد و حداقل 6 ساعت نور مستقیم آفتاب می خواهد.

دما:

به هوای گرم تابستان مقاوم است و همچنین ریزوم های این گیاه خزان پذیر، سرمای شدید زمستان را هم به خوبی تحمل می کند.

تکثیر:

روش تکثیر این گیاه تقسیم ریشه ها (ریزوم ها) است. برای این کار در اول بهار یا پاییز گیاه را از زمین خارج کرده و ریشه های آن را همراه با اندام هوایی به چند قسمت تقسیم نموده و دوباره به خاک می نشانند.